حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام صفحه 513

نظر نگارنده: اگر قائل شویم به اینکه پدر به جهت فرزندش حبس نمی‌شود، به آن دلیل که حبس نوعی مجازات است و این را نیز قائل باشیم که پدر به جهت فرزند مجازات نمی‌شود، در این صورت، دیگر این دو مورد، جایی نخواهند داشت.

ج) آیا بدهکار، اگر مریض یا اجیر غیر باشد، حبس می‌شود؟

اشاره

برخی از فقیهان، مانند علّامه حلّی، آیة اللّه سید کاظم یزدی و امام خمینی- رحمهم اللّه- در این امر اشکال کرده‌اند.

آرای فقیهان شیعه

1. علّامه حلّی: مسأله: اگر فرد بدهکار اجیر شخص دیگری شد و حبس او واجب گردید، در این صورت آیا باید آن اجاره را که به شخص مدیون تعلّق گرفته، منع نمود، با این استدلال که با توجه به اطلاق امر، حبس او به طور مطلق جایز است، یا اینکه باید گفت: در این صورت حبس او جایز نیست؛ چرا که شخص بدهکار به اجاره واگذار و دیگری مستحقّ منافع او شده است و اگر حبس شود کار شخص دیگر معطل می‌ماند. به نظر می‌رسد کلام اوّل به حق نزدیک‌تر باشد. البته تمامی این بحث مربوط به موردی است که جمع بین حبس و استیفای منافع ممکن نباشد، امّا اگر جمع بین این دو ممکن باشد قطعا حبس او جایز خواهد بود. «3»

2. سیّد یزدی: اگر بدهکار بیمار باشد و حبس برای او زیان‌آور باشد، مشکل است که

______________________________
(1). مصنّف ابن ابی شیبه، ج 7، ص 60، ح 2376.
(2). همان، ص 61، ح 2377؛ مصنّف عبد الرزاق، ج 6، ص 221.
(3). تذکرة الفقهاء، ج 2، ص 59.