حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام صفحه 575

این فتوا، نظر مفید، ابن جنید، شیخ طوسی در خلاف و نهایه، سلّار، ابن حمزه، محقق در مختصر النافع و شرائع الاسلام، یحیی بن سعید، علّامه در مختلف الشیعة و

______________________________
(1). شرائع الاسلام، ج 2، ص 116.
(2). تحریر الاحکام، ج 1، ص 225.
(3). حدائق الناضرة، ج 21، ص 76.
(4). جواهر الکلام، ج 26، ص 201.

حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام، ص: 449

قواعد الاحکام شهید اوّل و دوم، شیخ بهائی، سیّد در ریاض المسائل، سیّد عاملی در مفتاح الکرامه، نراقی در مستند الشیعة، شیخ کنی در قضاء، ابو حنیفه، ابن قدامه و ابن یحیی در عیون الازهار است.

از سوی برخی دیگر از فقیهان این فتوا صادر شده که قاضی در صورت سکوت مدّعی علیه، عمل او را نکول قرار داده، موجب ردّ قسم به مدّعی می‌شمارد. این فتوا از جانب شیخ طوسی در مبسوط، ابن برّاج، ابن ادریس در سرائر، فاضل هندی در کشف اللثام و امام خمینی در تحریر الوسیله مطرح شده است.

و گروهی دیگر از فقیهان در این مورد حکم به تخییر قاضی بین حبس و رد نموده‌اند؛ همان گونه که آیة اللّه خوانساری در جامع المدارک چنین نظر داده است و همین فتوای شهید اوّل و دوم در لمعة الدمشقیه و روضة البهیّه است.