حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام صفحه 587

آب را بر زمین جاری ساز و جلو آن را ببند تا به پایۀ دیوارها برسد.

______________________________
(1). مهذّب، ج 2، ص 596.
(2). قواعد الاحکام، ج 2، ص 204.
(3). جواهر الکلام، ج 40، ص 79.

حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام، ص: 460

این کلام پیامبر اکرم تعزیر او بود و در همین باب بود که آیۀ شریفۀ: فَلٰا وَ رَبِّکَ لٰا یُؤْمِنُونَ حَتّٰی یُحَکِّمُوکَ فِیمٰا شَجَرَ بَیْنَهُمْ … «1» ولی چنین نیست، به پروردگارت قسم که ایمان نمی‌آورند، مگر آن که تو را در مورد آن چه میان آنان مایۀ اختلاف است داور گردانند … «2»

نظر نگارنده: هیچ‌یک از مفسران امامیه نزول آیۀ شریفه را در این مورد ذکر نکرده‌اند، مگر امین الاسلام طبرسی که با لحنی مشعر بر ضعف این قول، آن را ذکر می‌کند. به علاوه نقل او با آنچه ماوردی آورده است متفاوت است؛ چرا که در آن آمده است: پس پیامبر به زبیر فرمود: زمین خود را آبیاری کن و بعد آب را برای همسایه‌ات جاری ساز. انصاری عصبانی شد و گفت: ای پیامبر خدا! اگر همسایه پسر عمه‌ات هم می‌بود، چنین حکم می‌کردی. رنگ رخسار پیامبر اکرم- صلّی اللّه علیه و آله و سلّم- دگرگون شد و به زبیر فرمود: ای زبیر! زمینت را آبیاری کن و جلو آب را ببند تا به دیوارها برسد و حقّ خود را کاملا استیفا کن. بعد آب را به سوی همسایه‌ات جاری ساز. «3»

6. ابن قدامه: قاضی می‌تواند در صورتی که یکی از طرفین دعوا سرپیچی و سرکشی کند، بر سر او فریاد بکشد و با سخنان درشت و تند او را توبیخ کند و اگر مستحقّ تعزیر باشد او را به هر نحو که مصلحت بداند تأدیب یا حبس کند. اگر به او افترا بزند؛ مثلا بگوید: تو به ناحق علیه من حکم کردی، یا بگوید: رشوه گرفته‌ای؛ قاضی می‌تواند او را تأدیب کند و نیز می‌تواند وی را ببخشد. «4»

10. حبس خوانده‌ای که از حضور در دادگاه امتناع می‌کند