حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام صفحه 665

قضاء و شهاده: ممکن است از آن، چنین فهمیده شود که در روز عید می‌شود به آنان اجازه داد به دیدار خانواده و خویشان نیز بروند. مگر اینکه مراد از عید تنها نماز عید باشد که بعید است. حج واجب هم به نماز ملحق می‌شود. «2»

نظر نگارنده: اشارۀ خوبی است، ولی خلاف ظاهر است؛ زیرا در روایت می‌گوید:

« … روز جمعه به نماز جمعه و … »؛ یعنی آنان را برای اقامۀ نماز جمعه و نماز عید بیرون

______________________________
(1). من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 20، ح 5.
(2). ص 165.

حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام، ص: 529

می‌آورد. اضافه بر آن قرینه‌ای وجود دارد که این معنا را نفی می‌کند و آن قید «زندانیان بدهکار» است؛ در حالی که باید این افراد در تنگنا قرار گیرند تا حقّ مردم را بپردازند؛ مگر اینکه کلمۀ «دین» به کسر خوانده شود تأمل کنید.

در عین حال، ما از قول به جواز مرخصی برای زندانیان، در صورتی که حاکم صلاح بداند و با هدف سخت‌گیری بر بعضی از زندانیان، منافات نداشته باشد، مضایقه نداریم.

کما اینکه از مسالک الافهام امکان خروج زندانیان برای حاجت و کار برمی‌آید؛ زیرا شهید ثانی می‌گوید: اگر از زندان یا خارج زندان، وقتی برای حاجتی خارج شده باشد، چیزی بدزدد … «1» از این عبارت برمی‌آید که خروج از زندان برای نیاز و حاجت مجاز است.

______________________________
(1). ج 10، ص 285.