حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام صفحه 678

حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام، ص: 541

2. علّامه حلّی: اگر پیش از اینکه شب‌ها را تقسیم کند، زندانی شد و یکی را خواست بر او واجب است بقیه را بخواهد و هر زنی خودداری کرد حقّش ساقط می‌شود. «1»

3. ولایة الفقیه: از امور مهمی که باید رعایت شود ایجاد شرایطی است که زندانی و همسرش با هم ملاقات کنند و بتوانند با هم خلوت کنند؛ چون نیاز جنسی از مهم‌ترین نیازهاست و فاصلۀ زیاد میان آنان غالبا باعث مسائلی می‌شود که نه عقل می‌پسندد و نه شرع و گاهی باعث جدایی و متلاشی شدن زندگی خانوادگی می‌شود. «2»

نظر نگارنده: چنین برمی‌آید که این حقّ مرد است و بحثی در آن نیست. از این رو، بحث قسم (تقسیم شب‌ها میان زنان متعدد) را پیش کشیده‌اند و فتوا داده‌اند واجب است همسر با مرد موافقت کند وگرنه ناشزه محسوب می‌شود و شاید دلیل آن، یکی اطلاقات ادلّه و دیگر استصحاب حقّ پیش از حبس و معارض نداشتن این دو (اطلاق و اصل) باشد.

آری، اگر زندانی شدن به جهت ارتداد ملی باشد چنین حقّی را ندارد؛ زیرا مرتد ملی محکوم به کفر است و زوجه، دیگر حقّ تمکین ندارد. دقت شود، چون «قسم» حق زن است یا لااقل مشترک بین هر دو. «3»

آرای دیگر مذاهب

1. مصنّف: … عمر بن عبد العزیز دربارۀ آن نوشت: اگر کسی را زخمی کرده زخمی‌اش کنید و اگر کسی را کشته بکشیدش وگرنه او را به زندان بسپرید و اهل او را نزدیک به او قرار دهید تا از رأی ناپسندش توبه کند. «4»

2. ابن قدامه: اگر زوج زندانی شود و بخواهد تساوی میان زنانش برقرار کند و هر یک را در شب خویش بخواند باید از او اطاعت کنند در صورتی که زندان از نظر مسکن در شأن آنان باشد وگرنه لازم نیست دعوت او را اجابت کنند؛ زیرا برای آنان نقص است. امّا اگر از او اطاعت کردند باید عدالت را میان ایشان رعایت کند و همه را دعوت کند همانند وقتی که در زندان نبود. «5»

______________________________
(1). قواعد الاحکام، ج 2، ص 47.
(2). ج 2، ص 470.
(3). مسالک الافهام، ج 8، ص 308.
(4). مصنّف عبد الرزاق، ج 10، ص 118، ح 18576.
(5). مغنی، ج 7، ص 34.