حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام صفحه 723

حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام، ص: 576

18. و حدّثنا هشام بن عروة، عن أبیه: أنّ عمر بن الخطّاب مرّ بطریق الشام و هو راجع فی مسیره من الشام علی قوم قد أقیموا فی الشمس یصبّ علی رءوسهم الزیت. فقال: ما بال هؤلاء؟

فقالوا: علیهم الجزیة لم یؤدّوها فهم یعذّبون حتی یؤدّوها. فقال عمر: فما یقولون هم و ما یعتذرون به فی الجزیة؟ قالوا: یقولون: لا نجد. قال: فدعوهم لا تکلّفوهم ما لا یطیقون، فإنّی سمعت رسول اللّه یقول: لا تعذّبوا الناس؛ فإنّ الذین یعذّبون الناس فی الدنیا یعذّبهم اللّه یوم القیامة و أمر بهم فخلّی سبیلهم؛ «1»

عمر بن خطاب در راه بازگشت از شام دید عده‌ای را در زیر آفتاب نگاه داشته‌اند و روی سر آن‌ها روغن می‌ریزند. گفت: موضوع چیست؟ گفتند: جزیه نداده‌اند؛ شکنجه می‌شوند تا جزیه بدهند. عمر گفت: چه می‌گویند؟ چه عذری می‌آورند که نمی‌دهند؟

گفتند: می‌گویند: نداریم. گفت: آنان را رها کنید. وقتی ندارند به آنان فشار نیاورید. من از رسول خدا شنیدم می‌فرمود: مردم را شکنجه نکنید. کسانی که مردم را در دنیا شکنجه می‌کنند خداوند روز قیامت آنان را شکنجه می‌کند. دستور داد: آنان را آزاد کنند.

آرای فقهای شیعه