حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام صفحه 83

به این روایت می‌توان استدلال کرد که جایز است برای کشف قضیه، ترورکننده را- در وقتی که ترس مرگ ترور شده هست- زندانی کرد. خصوصیتی برای سه روز- که در کلام حضرت امیر- علیه السلام- آمده است- نیست؛ زیرا احتمال دارد امام علی- علیه السلام- به آن مدت به دلیل خبر پیغمبر اکرم آگاه شده باشد، پس حبس بیش از سه روز جایز است. در این استدلال ممکن است مناقشه شود که مورد، مخصوص حضرت امیر- علیه السلام- است و الغای خصوصیت در این گونه قضایای خاص، که در موقعیتی ویژه اتفاق می‌افتد، صحیح نیست و روایت هم، مرسل و ضعیف است.

7. حبس قاتل پس از بخشودن اولیای دم

اشاره

دو روایت آمده است که قاتل پس از عفو اولیای دم زندانی می‌شود: یکی از این دو، از طریق شیعه با سند حسن و موثق روایت شده که شیخ طوسی در تهذیب الاحکام و استبصار

______________________________
(1). ابن شهر آشوب، مناقب، ج 3، ص 312؛ بحار الانوار (به نقل از: مناقب)، ج 42، ص 229- 230. آن چه در بحار الانوار (ج 42، ص 279) از ابو مخنف روایت شده، مأخذ و سندش ضعیف است.
(2). ابن شهر آشوب، مناقب، ج 3، ص 313؛ بحار الانوار (به نقل از: مناقب)، ج 42، ص 229- 230.

حقوق زندانی و موارد زندان در اسلام، ص: 81

و شیخ صدوق در من لا یحضره الفقیه، نقل کرده‌اند. ولی علّامه حلّی فتوا داده است که زندان و زدن، جایز نیست. از قول یکی از علمای معاصر برمی‌آید که قائل به حبس است، مگر اینکه حاکم ببخشد.

روایت دوم را بستی در معالم السنن از انس بن مالک نقل کرده و به گونه‌ای از آن تعبیر کرده که اشعار به ضعف آن دارد و برمی‌آید که خود، قائل به عدم جواز حبس است، چنان که رأی شافعیان و حنبلیان است، ولی مالک، لیث و اوزاعی گفته‌اند: تازیانه می‌خورد و یک سال زندانی می‌شود.