حیله‌های شرعی و چاره‌جوئی‌های صحیح صفحه 127

ص: 136‌

موارد ضرورت

مصادیق مختلفی را می‌توان برای ضرورت بر شمرد. از جمله:

1- زوجه مبتلا به نوعی بیماری جسمی است، که حاملگی تنها راه درمان آن می‌باشد، یا بدون حاملگی بهبودی آن سخت و مشکل است. چنین ضرورتی عوارض مذکور را مباح نموده، و راه را برای تلقیح هموار می‌سازد.

2- زوجه دارای بیماری روحی شدیدی است، که اگر حامله و سپس بچّه‌دار نشود، مشکل او برطرف نمی‌گردد.

3- زوجه از ناراحتی جسمی یا روحی رنج نمی‌برد، و جسم و روحش سالم است، ولی اگر بچّه‌دار نشود، زندگی مشترکش مواجه با مشکل مهمّی می‌شود، یا از هم می‌پاشد، و در صورت طلاق، با توجّه به این که به صورت طبیعی باردار نمی‌شود، شانس ازدواج مجدّد او ضعیف است. در چنین صورتی نیز تلقیح جایز می‌باشد، و ضرورت مذکور محذورات مزبور را مجاز می‌شمرد.

4- ضرورتی از سوی زوجه وجود ندارد، بلکه از ناحیۀ شوهر احساس ضرورت می‌شود. مثل این که زندگی بدون بچّه برای زوج بسیار سخت و طاقت‌فرساست، و بیم آن می‌رود که اگر به همین شکل ادامه یابد، زوج بیمار یا دچار افسردگی شدید شود. همچنین ضرورتهای مشابه دیگر.

ضرورت حاصل برای شوهر اجازۀ تلقیح به زن را می‌دهد، همان گونه که ضرورت حاصل برای طفل شیرخوار، اجازۀ افطار روزه را به مادر می‌دهد. یا ضرورت تشنگی حیوان، در جایی که آب کمیاب