حیله‌های شرعی و چاره‌جوئی‌های صحیح صفحه 33

ص: 40

تحویل مشتری می‌دهد. بعد از مدّتی که مال الاجارۀ آن منزل در آن مدّت به پنج میلیون تومان می‌رسد، فروشنده به خریدار مراجعه نموده و می‌گوید: «خانه‌ای که به شما فروختم مال من نبوده، بلکه موقوفه است، بنابراین معامله باطل است و باید خانه را برگردانی!» مشتری خانه را برمی‌گرداند، وقتی پول خانه را طلب می‌کند، بایع می‌گوید: «آن پول مال الاجاره‌ی مدّتی است که شما در آن خانه نشسته‌اید!» بدین وسیله و با این حیله، بایع هم مالک خانه می‌شود، و هم قیمت خانه را تصاحب می‌کند!

سؤال: همان گونه که منزل در این مدّت مجّانی در اختیار مشتری نبوده، و باید اجارۀ آن را بدهد، «ثمن» نیز نباید مجّانی در اختیار بایع قرار گیرد، بلکه او هم باید مال الاجارۀ پول را در این مدّت طولانی بدهد.

پاسخ: پول مال الاجاره ندارد، و اگر سودی بابت پول داده شود همان ربای حرام است.

2- حیلۀ مباح در اجارۀ منزل!

شخصی قصد دارد منزلش را به خانواده‌ای اجاره دهد که مرد آن خانواده غالبا در سفر است. صاحب خانه می‌ترسد که به هنگام پایان اجاره، مرد مستأجر در سفر باشد و خانه تخلیه نشود. در چنین جایی، صاحب خانه دست به چاره‌جویی می‌زند و از اوّل منزل را به زن مستأجر اجاره می‌دهد، و زوج را هم ضامن تخلیه در پایان مدّت اجاره قرار می‌دهد، یا به همان مرد مستأجر اجاره می‌دهد، و زن را