حیله‌های شرعی و چاره‌جوئی‌های صحیح صفحه 43

ص: 50‌

فرع اوّل: حکم تکلیفی خوردن قرصهای جلوگیری

این مسأله از مسائل مستحدثه و جدید است، و اثری از آن در کلمات فقهای پیشین دیده نمی‌شود. بدین جهت در اینجا مطلبی از فقها نمی‌آوریم و به سراغ دلیل مسأله می‌رویم، تا از ادلّۀ عامّه حکم مسأله را روشن سازیم.

مسألۀ فوق از قبیل شبهات حکمیّۀ تحریمیّه است، که اصالة البراءة در آن جاری است، زیرا اوّلا شک داریم که آیا این کار حرام است، یا جایز؟ پس شبهۀ تحریمیّه است. و ثانیا شک در حکم مسأله است، نه در موضوع آن، بنابراین شبهه حکمیّه است، نه موضوعیّه؛ و در علم اصول ثابت است که در شبهات حکمیّه تحریمیّه، اصل برائت جاری است.

و به عبارت دیگر «رفع عن امّتی … ما لا یعلمون» «1» و «النّاس فی سعة ما لم یعلموا» «2» و امثال آن، شامل بحث ما می‌شود، و همان گونه که در علم اصول ثابت کرده‌ایم «3» حدیث «رفع» شامل احکام تکلیفیّه نیز می‌گردد، و اختصاص به احکام وضعی ندارد.

نتیجه این که دلیلی بر عدم جواز خوردن قرصهای جلوگیری از عادت ماهیانه نداریم.

آری، اگر مصرف این قرصها ضرر عمده‌ای (نه ضررهای جزئی) «4»

______________________________
(1). وسائل الشیعة، جلد 11، ابواب جهاد النفس، باب 56، حدیث 1 و 2 و 3.
(2). انوار الاصول، جلد 3، صفحۀ 50.
(3). مشروح مباحث مربوط به حدیث رفع را در کتاب انوار الاصول، جلد 3، صفحۀ 35 به بعد، مطالعه فرمایید.
(4). ضررهای جزئی ملاک نیست، وگرنه بسیاری از چیزهایی که ما مصرف می‌کنیم ضرر