تعزیر و گستره آن صفحه 105

ص: 119

2- آیة اللّه خوئی می‌فرماید:

«الظاهر انه یثبت بالاقرار و لو مرة واحدة «1»؛

ظاهرا تعزیر با یک بار اقرار ثابت می‌گردد.»

خلاصه این که در مورد اقرار دو نظریّه وجود دارد، ولی مشهور آن است که باید دو بار باشد.

مستندات و ادلّۀ مسأله

[اقرار العقلاء علی انفسهم جائز]

مهمترین دلیل مسأله عمومات و اطلاقات اقرار، از جمله روایت زیر است:

«روی جماعة من علماءنا فی کتب الاستدلال عن النّبیّ صلّی اللّه علیه و آله انّه قال: اقرار العقلاء علی انفسهم جائز «2»؛

جمعی از علمای شیعه در کتابهای استدلالی خویش از پیامبر اسلام صلّی اللّه علیه و آله نقل کرده‌اند که: اقرار و اعتراف عقلا بر علیه خودشان پذیرفته می‌شود.»

اطلاق روایت فوق که اقرار را مقیّد به یک یا دو بار نکرده، و عموم آن که پیرامون موضوع خاصّی سخن نمی‌گوید، اقتضا می‌کند که در هر یک از ابواب فقه یک بار اقرار کفایت می‌کند، مگر در مواردی که دلیل خاصّی بر اعتبار و لزوم تعدّد اقرار باشد. علاوه بر این، بنای عقلای جهان نیز بر کفایت یک بار اقرار است. بنابراین، مقتضای اطلاق روایت مذکور، و روایات مشابه، و بنای عقلا کفایت اقرار واحد است.

______________________________
(1). مبانی تکملة المنهاج، جلد اوّل، صفحۀ 339.
(2). وسائل الشیعة، جلد 16، ابواب الاقرار، باب 3، حدیث 2.