تعزیر و گستره آن صفحه 39

ص: 51

[9- تعزیر اختیار کنندۀ زنی از اهل کتاب]

نهم: منصور بن حازم، از راویان موثّق و مورد اعتماد، می‌گوید:

سألته عن رجل تزوّج ذمّیة علی مسلمة و لم یستأمرها؟ قال: یفرّق بینهما.

قال: قلت: فعلیه ادب؟ قال: نعم، اثنا عشر سوطا و نصف … «1»؛

از امام صادق علیه السّلام در مورد مرد مسلمانی که زوجۀ دیگری از اهل کتاب بدون اجازۀ همسر اوّل مسلمانش گرفته بود، پرسیدم؟ فرمود: باید از همدیگر جدا شوند. عرض کردم؛ آیا آن مرد مجازاتی هم دارد؟ فرمود: بله، مجازات او دوازده و نیم ضربۀ شلّاق است.»

البتّه در مورد این که مرد مسلمان حق دارد همسر دومش را از غیر مسلمانان اختیار کند، یا نه؟ در بین فقها گفتگوست. علما معتقدند اگر ازدواج دائم باشد بدون شک باطل است، ولی چنانچه عقد موقّت باشد، عدّه‌ای فتوی به جواز داده‌اند؛ هر چند آن را مکروه می‌دانند. امّا مشهور معتقد به حرمت است. بنابراین، اگر روایت را ناظر به عقد موقّت بدانیم، و از آن استفاده حرمت کنیم (که ظاهرا چنین است)، این حدیث مورد إعراض مشهور است، و قابل استدلال نمی‌باشد. در غیر این صورت قابل استدلال است.

[10- تعزیر خفتگان در یک رختخواب]

دهم: روایات فراوانی پیرامون مجازات دو مرد، یا دو زن، یا زن و مردی که در یک رختخواب خوابیده‌اند، وجود دارد که بیشتر آنها در باب دهم از ابواب حدّ زنا جمع‌آوری شده است. به یک نمونه آن که سؤال و جوابی بین معاویة بن عمّار و امام صادق علیه السّلام است توجّه کنید:

«المرأتان تنامان فی ثوب واحد؟ فقال: تضربان، فقلت: حدّا؟ قال: لا، قلت:

الرّجلان ینامان فی ثوب واحد؟ قال: یضربان، قال: قلت الحدّ؟ قال: لا «2»؛

______________________________
(1). وسائل الشیعة، جلد 18، ابواب حدّ زنا، باب 49، حدیث 1.
(2). وسائل الشیعة، جلد 18، ابواب حدّ الزنا، باب 10، حدیث 16.