تعزیر و گستره آن صفحه 82

ص: 96

گروه اوّل: مقدار آن در اختیار حاکم شرع است.

1- سماعه می‌گوید: از او در مورد تعزیر شاهدان زور پرسیدم؟

«قال: یجلدون حدّا لیس له وقت فذلک الی الامام «1»؛

آنها تازیانه می‌خورند، و مقدار آن بستگی به نظر حاکم شرع دارد.»

2- همان راوی در روایت دیگری می‌گوید:

«قال: شهود الزّور یجلدون حدّا لیس له وقت و ذلک الی الامام «2»؛ شاهدان زور مجازات می‌شوند، و مقدار مجازات آنها به نظر حاکم شرع تعیین می‌گردد.»

ظاهرا این دو، یک روایت می‌باشد. علاوه بر این که مضمره است، و شخص مورد سؤال یا گویندۀ سخن مشخّص نیست. ولی گفته‌اند این مطلب مشکلی ایجاد نمی‌کند؛ زیرا سماعه کتابی داشته که در ابتدای آن از امام صادق علیه السّلام نقل کرده، سپس بقیّۀ روایات را عطف بر آن نموده است، و هنگامی که روایات وی را به صورت پراکنده در کتابهای دیگر نقل کرده‌اند، به شکل روایات مضمره در آمده است. شاهد سخن این که مرحوم صدوق رحمه اللّه همین روایت را از سماعه از ابو عبد اللّه علیه السّلام، نقل کرده است. «3»

بنابراین روایت سماعه هر چند در ظاهر مضمره است، ولی در حقیقت در زمرۀ مسندات شمرده می‌شود.

3- عبد اللّه بن سنان به نقل از امام صادق علیه السّلام می‌گوید:

«انّ شهود الزّور یجلدون جلدا لیس له وقت ذلک الی الامام … » «4»

______________________________
(1). وسائل الشیعة، جلد 18، ابواب بقیّة الحدود، باب 11، حدیث 1.
(2). وسائل الشیعة، جلد 18، ابواب بقیّة الحدود، باب 11، حدیث 2.
(3). وسائل الشیعة، جلد 18، ابواب الشهادات، باب 15، حدیث 1.
(4). وسائل الشیعة، جلد 18، ابواب الشهادات، باب 15، حدیث 2.