پاسخ به پرسش هایی پیرامون مجازات های اسلامی و حقوق بشر صفحه 10

3- بررسی خسارتهای ناشی از صدمات جسمانی و شیوۀ پرداخت آنها با توجه به گستردگی و پیشرفتهای درمانی.

4- بررسی خسارتهای معنوی و مبنای فقهی و نحوۀ تعیین آن.

سؤالات زیر مطرح است:

الف- آیا می توان خسارتهای معنوی (تألمات روحی، دردهای جسمی و رنجهای روانی ناشی از صدمه و ...) را با پول ارزیابی و جبران کرد؟ و با توجه به اینکه زیان وارده جنبۀ مادی ندارد، چگونه می توان میزان خسارت یا ارش را تعیین نمود؟

ب- آیا خسارت معنوی از نظر شرعی هم ضمان آور است یا خیر؟

و یا در مواردی که جنایت وارده به بدن آثار جسمی باقی نگذاشته آثار معنوی و

رنج آن چگونه قابل محاسبه و استحصال است؟

د- مسئولیت عاقله در پرداخت دیه

بر اساس مادۀ 305 قانون مجازات اسلامی:

«در قتل محض در صورتی که قتل با بینه یا قسامه و یا علم قاضی ثابت شود پرداخت دیه بر عهدۀ عاقلۀ اوست ...».

آیا در شرایط فعلی کشور این موضوع که بستگان و نزدیکان جانی (عاقله) موظف به پرداخت دیۀ جنایتی شده اند که خود هیچ دخالتی در آن نداشته اند، چگونه قابل توجیه است؟ و به لحاظ اجرایی چگونه قابل اجرا می باشد؟