پاسخ به پرسش هایی پیرامون مجازات های اسلامی و حقوق بشر صفحه 75

مذکور، که به منزلۀ موضوع آنها می باشند، تغییر یافته و درحقیقت موضوع حکم تغییر یافته است، می تواند طبق تغییر مصالح و مفاسد و موضوع بعضی احکام ذکر شده به تغییر حکم نظر دهد. ولی باید کاملًا مستند به آیات و روایات و ضوابط اجتهاد باشد، نه براساس تأثیر از جوّ و شرایط موجود.

[اسلام و صلح دائمی با کفّار]

سؤال 10- شما در جلد دوّم ولایت فقیه و در پرتو فقه سنّتی میان دوگونه صلح تفاوت گذاری کرده اید:

1- صلح دائمی؛ میان مسلمان- مسلمان، و مسلمان کتابی و معاند.

2- صلح موقت؛ میان مسلمان- مشرک.

آیا هنوز بر این دیدگاه هستید؟ اگر آری، چرا میان مسلمان و مشرک (مثل مردم چین) نمی توان قائل به صلح دائمی شد؟

جواب: در بین فقهای شیعه و سنّی این بحث مطرح است که آیا با کفار غیر اهل کتاب می توان قرارداد صلح و ترک قتال با قبول جزیه یا بدون آن منعقد نمود یا نه؟ این مسأله را در جلد سوّم کتاب «دراسات فی

ولایه الفقیه» «1» مطرح کرده و اقوال مختلفی را نقل کرده ام و پس از نقل اقوال، مطرح کرده ام که اصولًا تشخیص جواز صلح با کفار- چه اهل