آیین کیفری اسلام :شرح فارسی تحریر الوسیلة(حدود) جلد 1 صفحه 515

ص: 529

[کیفیّة الرجم و حکم الفرار من الحفیرة]

[مسألة 2- یدفن الرجل للرجم إلی حقویه لا أزید، والمرأة إلی وسطها فوق الحقوة تحت الصدر.

فإن فرّ أو فرّت من الحفیرة ردّا إن ثبت الزّنا بالبیّنة، وإن ثبت بالإقرار فإن فرّا بعد إصابة حجر ولو واحداً لم یردّا، وإلّا ردّا. وفی قول مشهور إن ثبت بالاقرار لا یردّ مطلقاً وهو أحوط، هذا فی الرجم.

أمّا فی الجلد فالفرار غیر نافع فیه بل یردّ ویحدّ مطلقاً.]

کیفیّت رجم و فرار از حدّ

اشاره

این مسأله چند فرع دارد:

1- اگر بخواهند مردی را رجم کنند، باید او را در حفیره و گودالی تا حِقْوَین- یعنی تا جایی که لگن خاصره وجود دارد که نزدیک ناف مرد است- دفن کنند؛ و اگر زانی زن باشد، بیشتر از این مقدار، یعنی تا زیر سینه‌اش دفن کرده و سپس، وی را رجم کنند.

2- اگر مرد و یا زن زانی از حفیره فرار کنند، در صورتی که زنای آنان با بیّنه ثابت شده باشد، آنان را بر می‌گردانند؛ و اگر با اقرار ثابت شده باشد و بعد از برخورد سنگ- هر چند یک دانه- باشد، وی را بر نمی‌گردانند؛ امّا اگر سنگی اصابت نکرده باشد، او را برمی‌گردانند؛ ولی بنا بر قول مشهور، مطلقاً- چه سنگی اصابت کرده باشد، و چه سنگی به او برخورد نکرده باشد- زانی را برنمی‌گردانند؛ و این قول، مطابق احتیاط است.

3- اگر حدّ زانی تازیانه بود، چه با اقرار ثابت شده باشد و چه با بیّنه، در صورت فرار، او را بازگردانده و حدّ می‌زنند.

فرع اوّل: دفن مقداری از بدن زانی برای رجم