آیین کیفری اسلام :شرح فارسی تحریر الوسیلة(حدود) جلد 1 صفحه 541

ص: 555

مرتکب زنا شدند، تازیانه نیز در حال برهنگی بر آنان زده می‌شود.[960] جواب: الغای خصوصیّت از روایت بعید است و نمی‌توان این کار را انجام داد؛ بلکه باید زانی را به همان معنای اصلی آن حمل کرد. امّا نسبت به «أشدّ الضرب»، خصوصیّتی برای مرد نیست؛ لذا «تجرّدی» که در روایت آمده مربوط به مرد است، و دلالت آن بر مطلوب امام راحل رحمه الله و کسانی که این نظر را انتخاب کرده‌اند، تمام است.

دلیل قول اوّل

وعنه، عن محمّد بن یحیی، عن طلحة بن زید، عن جعفر، عن أبیه علیه السلام، قال:

لا یجرّد فی حدّ لا یشنح یعنی یمدّ، وقال: ویضرب الزانی علی الحال الّتی وجد علیها، إن وجد عریاناً ضرب عریاناً، وإن وجد وعلیه ثیابه ضرب وعلیه ثیابه.[961] سند روایت: ظاهراً روایت معتبره است و نیازی به استناد مشهور برای جبران ضعف سند آن نیست؛ هر چند از بیان صاحب جواهر رحمه الله[962] استفاده می‌شود که این روایت ذاتاً حجّیت ندارد؛ بلکه از آن جهت که مشهور به آن استناد کرده‌اند، حجت است.

فقه الحدیث: امام باقر علیه السلام فرمود: هنگام اجرای حدّ کسی را برهنه نمی‌کنند. در ادامه‌ی روایت می‌فرماید: «ولا یشنح یعنی یمدّ» با جیم نیز نقل شده یعنی «لایشنج»، که به معنای تشنج و قبضی است که برای یک موجود پیدا می‌شود، مانند حالت تقلّص و قبضی که برای حیوان در ذبح حاصل می‌شود. معنای «لایشنج» همان «یمدّ» است؛ یعنی:

زانی در زمان اجرای حدّ نباید حالت قبض و گرفتگی و درهم فرو رفتن به خود بگیرد، بلکه باید سروپا کشیده و مستقیم باشد.

امّا اگر لا یشنح با «حاء» باشد، لغت «شنح» را به معنای «شَنَعَ» یعنی امر غیر صحیح و