آیین کیفری اسلام :شرح فارسی تحریر الوسیلة(حدود) جلد 2 صفحه 295

ص: 311

نمی‌کند که تازیانه خوردن قاذف، متوقّف بر مذکّر بودنش است؛ و اگر زنی قاذف بود، از دلالت آیه خارج است؛ لذا، در این جهت، بین مرد و زن فرقی نیست؛ در پاره‌ای از روایات نیز به هشتاد تازیانه اشاره شده است.

فرع دوّم و سوّم: کیفیّت ضرب حدّ قذف

در باب زنا گفتیم: لباس‌های زانی را از بدنش بیرون آورده و او را به شدّت مورد ضرب قرار می‌دهند؛ ولی در باب قذف، قاذف را برهنه نکرده و ضرب را نیز با شدّت نمی‌زنند؛ زیرا، در روایات آمده است ضرب قاذف به شدّت ضرب زانی نباشد؛ بلکه ضربی متوسّط بر لباس‌های معمولی او می‌زنند. البتّه بعضی از روایات، بر در آوردن عبا دلالت دارد؛ زیرا، تازیانه بر روی عبا اثر ندارد.

روایاتی که در این مورد رسیده، حاوی سه جهت است: الف: کیفیّت ضرب قاذف؛ ب: برهنه نکردن او؛ ج: تقسیم تازیانه‌ها بر تمام بدنش به استثنای سر، صورت و عورت.

در جهت سوّم بحثی نیست؛ زیرا، در گذشته گفتیم ورود تازیانه به سر، سبب ضربه‌ی مغزی یا نابینایی او می‌گردد؛ و زدن تازیانه بر آلت تناسلی نیز گاه موجب فلج شدن مضروب می‌شود. از این رو، فرقی بین باب قذف و باب زنا و لواط نیست؛ بنابراین، روایات را برای اثبات دو جهت دیگر می‌آوریم:

1- وعن أبی علیّ الأشعری، عن محمّد بن عبدالجبّار، عن صفوان، عن إسحاق بن عمّار، عن أبی‌الحسن علیه السلام، قال: یضرب المفتری ضرباً بین الضربین، یضرب جسده کلّه.[566] 2- وعن علیّ بن إبراهیم، عن محمّد بن عیسی، عن یونس، عن إسحاق بن عمّار، عن أبی الحسن علیه السلام، قال: المفتری یضرب بین الضربین، یضرب جسده کلّه فوق ثیابه.[567]

فقه الحدیث: این دو روایت موثّقه، بیش از یک روایت نیستند؛ هرچند در نقل، روایت