آیین کیفری اسلام :شرح فارسی تحریر الوسیلة(حدود) جلد 2 صفحه 368

ص: 384

[مقدار تعزیر الصبیّ]

[السادس: قیل: إنّه یکره أن یزاد فی تأدیب الصبیّ علی عشرة أسواط، والظاهر أنّ تأدیبه بحسب نظر المؤدّب والولی، فربّما تقتضی المصلحة أقلّ وربّما تقتضی الأکثر، ولایجوز التجاوز بل ولا التجاوز عن تعزیر البالغ بل الأحوط دون تعزیره والأحوط منه الإکتفاء بستّة أو خمسة.]

تعزیر کودکان

اشاره

این مسأله را مرحوم محقّق رحمه الله[688] در شرایع مطرح، و در آن متعرّض حکم مملوک نیز شده است؛ ولی امام راحل رحمه الله آن را مطرح نکرده‌اند.

مرحوم محقّق فرموده است: در تأدیب و تعزیر کودک، مکروه است که او را بیش از ده تازیانه بزنند. امام راحل قدس سره می‌فرمایند: در مسأله‌ی تأدیب، مقدار تازیانه را باید ولیّ تشخیص دهد و او می‌تواند مراعات مصلحت را بنماید؛ چه بسا مصلحت اقتضا می‌کند کمتر از ده تازیانه یا بیشتر از آن بزند. به اندازه‌ی مصلحت می‌توان کودک را زد؛ و بیش از آن جایز نیست؛ نه این که کراهت داشته باشد.

در تعزیر کودکان باید توجّه داشت که از تعزیر بالغ بیشتر نباشد؛ بلکه احتیاط این است که به آن حدّ هم نرسد و احتیاط برتر این است که از پنج و شش تازیانه بیشتر نباشد.

مقصود از تأدیب

دو نوع تأدیب در رابطه با کودک متصوّر است:

1- تأدیب برای کارهای زشتی که از او سر زده است، به‌گونه‌ای که اگر کودک نبود، باید حدّ می‌خورد؛ مانند این که لواط کند.

2- تأدیب برای انجام دادن دستورهای پدر، وظایف مدرسه و مانند آن.

باید هر دو نوع تأدیب را از نظر حکم تکلیفی بررسی کرد. علی القاعده تأدیب به