آیین کیفری اسلام :شرح فارسی تحریر الوسیلة(حدود) جلد 2 صفحه 395

ص: 413

[عدم الفرق فی ثبوت الحدّ لتناول المسکر بین أنواعه]

[مسألة 2- لا فرق فی المسکر بین أنواعه کالمتّخذ من العنب وهو الخمر أو التمر وهو النبیذ أو الزبیب وهو النقیع، أو العسل وهو البتع، أو الشعیر هو المزر، أو الحنطة أو الذرّة أو غیرها ویلحق بالمسکر الفقّاع، وإن فرض أنّه غیر مسکر، ولو عمل المسکر من شیئین فما زاد ففی شربه حدّ.]

ثبوت حدّ بر تناول انواع مسکر

اشاره

مسکری که بر تناولش حدّ ثابت می‌شود، فرقی ندارد از چه چیزی ساخته شده باشد؛ خواه از انگور باشد که نامش خمر است یا از تمر و خرما که نامش نبیذ است، یا از کشمش که نامش نقیع، یا از عسل که نامش بتع، یا ازجو که نامش مزر یا از گندم و ذرّت یا میوه‌های دیگر، یا از چند چیز ساخته شود.

فقّاع به مسکرات ملحق می‌شود؛ اگر چه فرض شود اسکاری ندارد.- کلمه‌ی «فُرض» مشعر به این است که غیر مسکر بودن فقّاع نادر است؛ در حالی که مسأله برعکس است؛ یعنی گاه مسکر است و در بیشتر موارد اسکار ندارد-.

دلیل ترتّب حدّ بر عنوان مسکر

در میان روایات گذشته، دو روایت داشتیم که دلالت بر تعمیم حکم بر عنوان مسکر داشت؛ و آن‌ها عبارت بودند از:

1- محمّد بن یعقوب، عن محمّد بن یحیی، عن أحمد بن محمّد، عن [و] علیّ بن النّعمان، عن أبی الصّباح الکنانی، عن أبی عبداللَّه علیه السلام قال: کلّ مسکر من الأشربة یجب فیه کما یجب فی الخمر من الحدّ.[733]

فقه الحدیث: در این صحیحه، امام صادق علیه السلام فرموده است: بر هر مسکر مایعی همان حدّ خمر واجب می‌شود.