آیین کیفری اسلام :شرح فارسی تحریر الوسیلة(حدود) جلد 2 صفحه 407

ص: 425

را ندارد.[748] امام رحمه الله می‌فرماید: اگر غلیان به آتش و آفتاب باشد، عدم الحاق واضح‌تر است؛ زیرا، مفصلّی وجود ندارد و اگر بنفسه نیز باشد ما دلیلی بر نجاست و ثبوت حدّ پیدا نکردیم.

عدم الحاق عصیر زبیبی و تمری به مسکرات

در عصیر عنبی، آبی که از فشار انگور به دست می‌آید، مربوط به خود انگور است؛ امّا در عصیر زبیبی و تمری، خرما و کشمش آب ندارند و مقصود از عصیر این دو ریختن آب بر روی خرما و کشمش است به گونه‌ای که در اثر ملاصقت یا حرارت آتش، آب مزه‌ی کشمش و خرما به خود بگیرد.

بحث در عصیر زبیبی و تمری است که به واسطه‌ی حرارت یا خود به خود به غلیان آمده باشد؛ وگرنه اگر آب را با کشمش مخلوط کنند و چند ساعتی بعد، آن آب را بیاشامند، هیچ اشکالی ندارد.

اگر خوردن عصیر زبیبی و تمری پس از غلیان حلال باشد باز بحث حدّ جا ندارد؛ زیرا، حدّ بر امور حرام مترتّب می‌شود نه بر ارتکاب عمل حلال. و بر فرض که حرمت آن نیز ثابت شود، دلیلی بر ثبوت حدّ در آن نیست؛ زیرا، حرام بودن اعمّ است از این که بر ارتکابش حدّ ثابت باشد یا تعزیر.

حلّیت عصیر زبیبی و تمری

شیخ انصاری[749] و صاحب حدائق رحمهما الله[750] فرموده‌اند: مشهور بین فقها حلّیت عصیر زبیبی پس از غلیان است؛ لیکن جماعتی از متأخّرالمتأخّرین[751] به حرمت این دو پس از غلیان معتقدند؛ و بر آن دو دلیل اقامه کرده‌اند:

اوّل: استصحاب تعلیقی که بحثی اصولی و مفصّل دارد؛ ولی ناتمام است. لذا، آن را به اصول موکول می‌کنیم.