- [ادامه بخش اول: کتاب حدود] 1
- اشاره 1
- فصل پنجم: ملحقات باب زنا 1
- موارد سقوط حدّ زنا 2
- اشاره 2
- فرع اوّل: تعارض شهود زنا با بیّنهی بکارت 3
- فرع دوم: حکم شهود در صورت سقوط حدّ 7
- فرع سوم: حصول علم به بکارت از راه تواتر یا غیر آن 10
- حکم شهادت بر زنای مجبوب 11
- فرع اوّل: اثر غیبت شهود در حدّ 13
- حکم حدّ در صورت غیبت، یا مرگ شاهدان 13
- اشاره 13
- فرع دوم: وجوب حضور شهود در اقامهی حدّ 16
- اشاره 17
- حکم شهادت دادن زوج به همراه سه شاهد دیگر 17
- مقتضای عمومات و اطلاقات در این مسأله 18
- بررسی مفاد آیهی لعان 19
- مفاد روایات باب 21
- اشاره 27
- اشاره 27
- اثبات حقوق به علم حاکم 27
- فرع اوّل: عمل حاکم به علم خود 27
- ادلّهی قائلین به جواز 29
- ادلّهی منکرین جواز عمل به علم قاضی 37
- فرع دوم: فرق بین حقّ اللَّه و حقّ النّاس 41
- فرع اوّل: ثبوت مهر المثل به ازالهی بکارت 47
- فرع دوم: مجازات افتضاض 47
- حکم افتضاض باکره 47
- اشاره 47
- حکم زنا در مکان یا زمان شریف 53
- اثبات شرافت و اهمیّت برای زمان و مکان 53
- اشاره 53
- دلیل تشدید مجازات در روزها یا مکانهای شریف 54
- اشاره 56
- فرع اوّل: عدم کفالت در حدّ 56
- عدم جریان کفالت، تأخیر و شفاعت در حدّ 56
- فرع دوم: عدم جواز تأخیر در حدّ 57
- فرع سوم: قابل شفاعت نبودن حدّ 59
- بخش دوّم: حدّ لواط، مساحقه و قوّادی 63
- فصل اوّل: حدّ لواط و ملحقات آن 63
- اشاره 63
- اشاره 64
- مطلب اوّل: ریشهی لغوی لواط 64
- تعریف لواط و راههای اثبات آن 64
- مطلب دوّم: حرمت لواط در قرآن 66
- مطلب سوّم: حرمت لواط در روایات 67
- اشاره 69
- فرع اوّل: تعریف لواط 69
- بحث دوّم: مراد از ایقاب 71
- اقوال فقها در مقدار ایقاب 72
- اشاره 75
- فرع دوّم: طریق اثبات لواط 75
- بحث دوّم: نقش شهادت زنان در ثبوت لواط 83
- شرایط مقرّ 90
- فرع دوّم: شهادت کمتر از چهار شاهد 91
- اشاره 91
- حکم اقرار و شهادت کمتر از حدّ نصاب، شهادت زنان و علم امام 91
- فرع اوّل: اقرار به کمتر از چهار مرتبه 91
- فرع سوّم: شهادت زنان 92
- فرع چهارم: ثبوت حدّ به علم حاکم 92
- اشاره 93
- مجازات انواع لواط 93
- اشاره 94
- فرع اوّل: حدّ لواط ایقابی بالغ عاقل مختار 94
- بررسی حدّ مفعول 107
- فرع دوّم: حکم لواط ایقابی بالغ با صبیّ و مجنون 109
- فرع سوّم: لواط کودک با کودک 110
- فرع چهارم: لواط دیوانه با بالغ عاقل 111
- فرع پنجم: لواط کودک با بالغِ عاقل 112
- فرع ششم: لواط ذمّی با مسلمان 113
- فرع هفتم: لواط ذمّی با ذمّی 114
- اشاره 116
- فرع اوّل: کیفیّت قتل 116
- کیفیّت اجرای حدّ لواط 116
- فرع دوّم: جمع بین سوزاندن و یکی از راههای دیگر قتل 122
- اشاره 127
- فرع اوّل: حکم لواط غیر ایقابی 127
- حکم لواط غیر ایقابی و تکرار آن 127
- فرع دوّم: حکم تکرار فعل با تخلّل حدّ 136
- حکم همخوابگی دو مرد زیر یک لحاف و بوسیدن کودک و ... به شهوت 139
- اشاره 139
- فرع اوّل: تعزیر همخوابگان 139
- وجه سوّم: نظر برگزیده در کیفیّت جمع 149
- فرع دوّم: حکم بوسیدن از روی شهوت 155
- حکم توبهی لائط و تخییر امام در صورت اقرار 159
- فصل دوّم: در حدّ مساحقه و ملحقات آن 161
- اشاره 161
- تعریف، راه ثبوت و حدّ مساحقه 162
- تعریف و تاریخچهی مساحقه 162
- اشاره 162
- ادلّهی حرمت مساحقه 163
- مقدار حدّ مساحقه 164
- نظر برگزیده در کیفیّت جمع بین روایات 173
- راههای اثبات مساحقه 174
- قتل مساحقهگر در مرتبهی سوّم یا چهارم؟ 178
- اشاره 178
- حکم تکرار مساحقه و توبهی از آن 178
- حکم همخوابگی دو زن مجرّد 181
- اقوال در مسأله 187
- اشاره 187
- حکم تکرار همخوابگی دو زن با تخلل حدّ 187
- مساحقهی با باکره بعد از مجامعت شوهر 196
- اشاره 196
- بررسی الحاق فرزند 197
- دیهی زوال بکارت 199
- زمان پرداخت مهرالمثل 200
- اشاره 202
- فصل سوّم: حدّ قیادت و ملحقات آن 202
- اشاره 203
- اختصاص قیادت به باب زنا و لواط 203
- تعریف قیادت و راههای اثبات آن 203
- دلیل تعمیم قیادت به باب لواط و مساحقه 205
- دلیل تحریم قیادت 205
- ثبوت قیادت به اقرار 206
- نقد ادلّهی مشهور 207
- ثبوت قیادت به شهادت 208
- دلیل بر مسأله 210
- اشاره 210
- حدّ قوّاد 210
- کیفیّت حدّ نفی و ثبوت آن 211
- دلیل اثبات حلق رأس و غیره 214
- اشاره 216
- فصل چهارم: حدّ قذف 216
- اشاره 217
- ادلّهی حرمت قذف 217
- نسبت دادن زنا و لواط 217
- تعمیم قذف نسبت به مساحقه 219
- اشاره 222
- الفاظ قذف 222
- مطلب اوّل: الفاظ دالّ بر قذف 223
- مطلب دوّم: علم گوینده به معنای کلمات 225
- نفی ولد 227
- موارد ثبوت تعزیر 230
- اشاره 231
- نظر مرحوم محقّق 231
- موارد عدم ثبوت حدّ قذف 231
- اشکال کیفیّت طرح مسأله در تحریرالوسیله 232
- دلیل فرض اوّل: «ولدت من الزنا» 233
- نظر علّامه و شهید رحمهما الله و نقد آن 234
- نظر برگزیده 235
- قذف فاعل با ذکر نام مفعول 237
- فرع اوّل: حکم قذف ملاعنه و فرزندش 242
- اشاره 242
- قذف ملاعنه و فرزندش 242
- قذف فرد حدّ خورده 245
- فرع دوّم: حکم «با فلان زن زنا کردم ...» 248
- موارد ثبوت تعزیر 249
- اشاره 261
- شرایط قاذف 261
- روایات مربوط به این مسأله 262
- قذف مجنون ادواری 266
- بررسی عنوان احصان 267
- شرایط مقذوف 267
- اشاره 267
- دلیل اعتبار بلوغ و عقل 268
- دلیل اعتبار حریّت 270
- دلیل اعتبار اسلام 272
- دلیل اعتبار عفّت 274
- قذف فاسق در غیر فسق متظاهر 276
- نسبت قذف با کفر مادر 278
- حکم قذف نزدیکان 281
- حکم قذف جماعت 285
- راههای ثبوت قذف 291
- فرع اوّل: ثبوت قذف به اقرار 291
- اشاره 291
- فرع دوّم: ثبوت قذف به بیّنه 292
- فرع اوّل: مقدار حدّ قذف 294
- اشاره 294
- مقدار و کیفیّت ضرب حدّ قذف 294
- فرع دوّم و سوّم: کیفیّت ضرب حدّ قذف 295
- فرع چهارم: معرّفی قاذف به مردم 298
- اشاره 300
- حکم تکرار قذف و حدّ 300
- فرع اوّل: قتل در مرتبهی سوّم یا چهارم 300
- فرع دوّم: حکم تأکید قذف 301
- اشاره 305
- مسقطات حدّ قذف 305
- تصدیق مقذوف 305
- عفو مقذوف 306
- اقامهی بیّنه علیه مقذوف 306
- روایات دالّ بر تفصیل 309
- ملازمهی سقوط حدّ قذف با سقوط تعزیر 313
- نظر برگزیده 313
- حکم تقاذف 315
- بررسی روایات باب 317
- اشاره 317
- حکم توارث حدّ قذف 317
- اشاره 321
- حکم سبّ نبیّ، ائمّه و فاطمه زهرا علیهم السلام 321
- حکم سابّ نبیّ صلی الله علیه و آله[605] 322
- استثنای ترس بر جان 325
- استثنای خوف بر مال خطیر 326
- استثنای ترس بر آبرو 326
- حکم دشنام به ائمّه علیهم السلام 327
- حکم سابّ فاطمهی زهرا علیها السلام 332
- لزوم مراجعهی به حاکم در کشتن سابّ 333
- حکم سابّ مادر و دیگر دختران پیامبر 333
- تعمیم حکم سابّ النبیّ نسبت به کافر و مسلمان 335
- حکم سبّ پیامبران 336
- حکم دشنام دادن به منتسب به پیامبران 338
- حکم مدّعی نبوّت و تشکیک در صداقت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله 339
- فرع اوّل: حکم مدّعی نبوت 339
- اشاره 339
- فرع دوّم: تشکیک در صداقت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 342
- اشاره 345
- حکم ساحر مسلمان و کافر، و یادگیری سحر 345
- فرع اوّل و دوّم: وجوب قتل یا تأدیب ساحر 345
- فرع سوّم: راه اثبات عمل به سحر 348
- فرع چهارم: حکم یادیگری سحر 349
- ثبوت تعزیر به بیّنه 351
- اشاره 351
- اثبات گناهان تعزیری به اقرار و بیّنه 351
- ثبوت تعزیر به اقرار 352
- اثبات تعزیر بر ارتکاب حرام و ترک واجب 354
- فرع اوّل: ثبوت تعزیر 354
- اشاره 354
- فرع دوّم: شرط ثبوت تعزیر 356
- فرع سوّم: مقدار تعزیر 358
- بررسی اقوال مسأله 359
- کیفیّت جمع بین روایات 366
- اشاره 368
- تعزیر کودکان 368
- مقصود از تأدیب 368
- انواع تعزیر 373
- اشاره 380
- بخش سوم: حدّ مسکر 380
- اشاره 381
- شرایط ثبوت حدّ بر شرب مسکر و فقّاع 381
- حرمت مسکر 381
- مقصود از مسکر 382
- مقصود از تناول 383
- مقصود از فقّاع 385
- شرایط ثبوت حدّ 391
- ثبوت حدّ بر تناول انواع مسکر 395
- دلیل ترتّب حدّ بر عنوان مسکر 395
- اشاره 395
- نقد عبارت تحریر الوسیله 396
- حکم صور عصیر عنبی 397
- اشاره 397
- حرمت آب انگور جوشیده و عدم ثبوت حدّ بر نوشیدن آن 397
- کیفیّت استدلال به روایت 400
- نقد نظر مستدلّ و مستشکل 402
- بیان امام راحل رحمه الله در روایت 403
- عدم الحاق عصیر زبیبی و تمری به مسکرات 407
- حلّیت عصیر زبیبی و تمری 407
- ثبوت حدّ بر تناول مسکر و حکم صورتهای امتزاج 422
- اشاره 422
- فرع اوّل: عدم فرق بین مقدار مسکر 423
- فرع دوّم: امتزاج مسکر با غیر مسکر 427
- حکم اضطرار به شرب خمر 433
- فرع اوّل: علم به حرمت شرب، و جهل به حدّ 434
- جهل به موضوع یا حکم شرب 434
- اشاره 434
- فرع دوّم: علم به حرمت شرب، جهل به اسکار 435
- فرع سوّم: علم به مسکر با جهل به موجب حدّ 436
- اشاره 438
- 1- اقرار 438
- راههای ثبوت شرب مسکر 438
- 2- شهادت بیّنه 443
- مقدار حدّ شرب مسکر و حکم کافر در نوشیدن آن 446
- فرع اوّل: مقدار حدّ شرب مسکر 446
- اشاره 446
- فرع دوّم: حکم کافر در نوشیدن مسکر 450
- اشاره 454
- کیفیّت زدن حدّ 454
- فرع اوّل: کیفیّت ضرب شارب 454
- فرع دوّم: عدم جریان حدّ در حالت مستی 457
- عدم سقوط حدّ به عروض جنون و ارتداد 458
- فرع اوّل: حکم شرب مکرّر بدون فاصله شدن حدّ 460
- اشاره 460
- حدّ شرب مکرّر مسکر 460
- فرع دوّم: حکم شرب مکرّر با تخلّل حدّ 461
- اشاره 466
- حکم شهادت به شرب مسکر و قیء آن 466
- فرع اوّل: شهادت به شرب و قیء مسکر 466
- فرع دوّم: شهادت بیّنه بر استفراغ شراب 468
- اشاره 473
- حکم مستحلّ خمر 473
- فرع اوّل: حکم شارب خمر مستحلّ 474
- فرع دوّم: حکم شارب و مستحلّ غیر خمر 481
- فرع سوّم: حکم بایع مسکرات 482
- فرع اوّل: حکم توبه بعد از ثبوت شرب توسط بیّنه 486
- حکم توبهی شارب مسکر 486
- اشاره 486
- فرع دوّم: حکم توبه بعد از ثبوت شرب با اقرار 486
- حدّ مستحلّ محرّمات 489
- اشاره 489
- فرع اوّل: مستحلّ محرّمات اجماعی بین مسلمانان 489
- فرع سوّم: ارتکاب حرامی که حدّ معیّن ندارد 493
- فرع دوّم: انکار به سبب وجود شبهه 493
- اشاره 497
- کشته شدن به سبب حدّ یا تعزیر 497
- نظرات موجود در مسأله 497
- بررسی ادلّه و روایات 498
- فرع اوّل: ظهور فسق شهود 502
- اشاره 502
- حکم ظهور فسق شاهد بعد از قتل 502
- فرع دوّم: دیهی جنین ساقط شده بر اثر احضار زن آبستن 504
ص: 456
[طرق إثبات شرب المسکر]
[مسألة 7- یثبت شرب المسکر بالإقرار مرّتین، ویشترط فی المقرّ البلوغ والعقل والحرّیة والإختیار والقصد، ویعتبر فی الإقرار أن لا یقرن بشیء یحتمل معه جواز شربه کقوله: شربت للتداوی أو مکرهاً.
ولو أقرّ بنحو الإطلاق وقامت قرینة علی أنّه شربه معذوراً لم یثبت الحدّ.
ولو أقرّ بنحو الإطلاق ثمّ ادّعی عذراً قبل منه، ویدرأ عنه الحدّ لو احتمل فی حقّه ذلک. ولا یکفی فی ثبوته الرائحة والنکهة مع احتمال العذر.]
راههای ثبوت شرب مسکر
اشاره
شرابخواری به دو راه ثابت میشود:
1- اقرار
این مسأله چهار فرع دارد:
1- شرب مسکر با دو اقرار ثابت میشود؛ و در این اقرار، بلوغ، عقل، حریّت، اختیار، قصد، عدم اکراه و عدم اقتران به چیزی که با وجود آن احتمال جواز شرب داده شود، شرط است.
2- اگر به صورت مطلق اقرار کند و بر معذور بودنش در شرب قرینه یا بیّنهای قائم گردد، حدّ ندارد.
3- اگر به صورت مطلق اقرار کند و پس از آن، ادّعای عذری کند که در حقّش پذیرفته است، حدّ ساقط میشود.
4- در صورتی که احتمال عذر داده شود، بوی شراب برای اثبات شرب مسکر کافی نیست.
فرع اوّل: ثبوت شرب مسکر به اقرار
یکی از راههای ثبوت شرب مسکر، دو مرتبه اقرار فاعل آن است. مرحوم محقّق رحمه الله به جنبهی منفی نیز تصریح میکند: «ولا تکفی المرّة».[796] ایشان در مسائل گذشته مانند قذف