- اهمیت وجوب تخمیس اموال 1
- مقدمه 1
- نظم منطقی محاسبه خمس 4
- 1. قهری بودن مبدأ سال خمسی 5
- 2. ضابطه مبدأ سال خمسی 7
- چند مسأله 8
- 3. معیار سال شمسی است یا قمری 9
- اشاره 10
- اشاره 13
- 1. خمس ارث 13
- مسأله اول: خمس ارث غیر مورد انتظار 16
- مسأله دوم: خمس درآمد بین سال فوت 17
- 2. خمس هدیه و بخشش 18
- اشاره 18
- 3. خمس سرمایه 20
- 4. خمس درآمد پسانداز شده 23
- 5. خمس درآمد مصرف شده 25
- 6. خمس قرض ووام مصرفشده 28
- 7. خمس قرض و وام پسانداز شده 30
- 8. خمس قرض و طلب 31
- 9. خمس مهریه 33
- 10. خمس دیه 34
- 11. خمس وجوه شرعیه (خمس، زکات و صدقات) 35
- 12. خمس حقوق بازنشستگی 37
- 13. خمس حق بیمه 38
- 14. خمس باقی مانده آذوقه در آخر سال 39
- 15. خمس مال حلال مخلوط به حرام 41
- اشاره 47
- دو نکته 49
- 1. خرید زمین برای ساختن منزل در سالهای آینده 50
- 2. پسانداز درآمد برای خرید منزل 51
- 3. پولی که از درآمد بابت رهن منزل پرداخت میشود 52
- 4. پول فروش منزلی که مؤونه بوده 53
- 5. خمس پولی که برای ازدواج ذخیره شده 55
- 6. خمس درآمدی که صرف درخرید جهیزیه شده است. 55
- 7. خمس پولی که برای خرید جهیزیه پسانداز شده 57
- 8. خمس وسائل نقلیه 58
- 9. خمس پول پیش خرید منزل و خودرو سواری 60
- 11. خمس سپرده های حج و عمره 62
- 10. خمس آذوقه زائد بر مصرف سال 62
- 12 و13. خمس لباس احرام و قربانی 64
- 14. خمس کفن و قبر 66
- اشاره 67
- موارد لزوم مصالحه با حاکم شرع 70
- مظالم در لغت 74
- مظالم و حکم آن 74
- مظالم در اصطلاح فقها 75
- حکم فقهی مظالم 75
در آینده نزدیک مثلاً سه ماه پس از سال خمسی در این موارد مصرف شود خمس ندارد.
3) آیات عظام: بهجت، زنجانی و فاضل: خمس دارد، مگر اینکه پسانداز کردن درآمد برای تهیه اشیائی باشد که در زندگی عرفا به آن احتیاج دارد مثل منزل، اثاثیه، جهیزیه دختر، وسیلة نقلیه مورد نیاز و مانند آنها و نمیتواند یک دفعه آنها را تهیه نماید در این صورت پسانداز درآمد ولو چندین سال هم بر آن بگذرد، خمس ندارد. (1)
با توجه به فتوای مذکور این نتیجه را میگیریم که از نظر اعاظم مزبور مؤونه زندگی که در باب خمس استثناء شده مقید به مؤونه بین سال نیست، بلکه شامل هر نوع مؤونهای که عرفا مورد نیاز است و تهیه آن بهطور دفعی در بین سال میسر نیست، می شود.
4) آیت الله گلپایگانی در نظر اخیر و آیت الله صافی: خمس دارد مگر اینکه پسانداز کردن برای تهیه خانه مسکونی مورد
1- بهجت، توضیح المسائل، م 1391؛ فاضل، جامع المسائل، ج1، س 678 و زنجانی استفتاء.
نیاز فعلی و در حد شأن باشد و راهی برای خرید خانه به جز ذخیره و پسانداز کردن پول نداشته باشد که در این صورت به آن خمس تعلق نمیگیرد. (1)
5. خمس درآمد مصرف شده
درآمد کسب و کار و حقوق که مصرف شده از چند صورت برخوردار است.
1- گلپایگانی مجمع المسائل، ج4، ص201، صافی، جامع الاحکام، ج1، س 705 و 709.
2- توضیح المسائل مراجع، ج2، م 1775؛ خامنهای اجوبه، س921؛ وحید توضیح المسائل، م 1792.