- اهمیت وجوب تخمیس اموال 1
- مقدمه 1
- نظم منطقی محاسبه خمس 4
- 1. قهری بودن مبدأ سال خمسی 5
- 2. ضابطه مبدأ سال خمسی 7
- چند مسأله 8
- 3. معیار سال شمسی است یا قمری 9
- اشاره 10
- 1. خمس ارث 13
- اشاره 13
- مسأله اول: خمس ارث غیر مورد انتظار 16
- مسأله دوم: خمس درآمد بین سال فوت 17
- اشاره 18
- 2. خمس هدیه و بخشش 18
- 3. خمس سرمایه 20
- 4. خمس درآمد پسانداز شده 23
- 5. خمس درآمد مصرف شده 25
- 6. خمس قرض ووام مصرفشده 28
- 7. خمس قرض و وام پسانداز شده 30
- 8. خمس قرض و طلب 31
- 9. خمس مهریه 33
- 10. خمس دیه 34
- 11. خمس وجوه شرعیه (خمس، زکات و صدقات) 35
- 12. خمس حقوق بازنشستگی 37
- 13. خمس حق بیمه 38
- 14. خمس باقی مانده آذوقه در آخر سال 39
- 15. خمس مال حلال مخلوط به حرام 41
- اشاره 47
- دو نکته 49
- 1. خرید زمین برای ساختن منزل در سالهای آینده 50
- 2. پسانداز درآمد برای خرید منزل 51
- 3. پولی که از درآمد بابت رهن منزل پرداخت میشود 52
- 4. پول فروش منزلی که مؤونه بوده 53
- 6. خمس درآمدی که صرف درخرید جهیزیه شده است. 55
- 5. خمس پولی که برای ازدواج ذخیره شده 55
- 7. خمس پولی که برای خرید جهیزیه پسانداز شده 57
- 8. خمس وسائل نقلیه 58
- 9. خمس پول پیش خرید منزل و خودرو سواری 60
- 11. خمس سپرده های حج و عمره 62
- 10. خمس آذوقه زائد بر مصرف سال 62
- 12 و13. خمس لباس احرام و قربانی 64
- 14. خمس کفن و قبر 66
- اشاره 67
- موارد لزوم مصالحه با حاکم شرع 70
- مظالم و حکم آن 74
- مظالم در لغت 74
- مظالم در اصطلاح فقها 75
- حکم فقهی مظالم 75
مسأله دوم: به اتفاق مراجع عظام مکلف شرعاً نمی‌تواند، بدون مراجعه به مرجع خود، خمس را به ذمه بگیرد و خود را بدهکار اهل خمس بداند و در آن تصرف کند. (1)
نوشته‌ای که پیش روی دارید بر آن است تا آسانترین شیوه محاسبه خمس اموال را در راستای مسائل مورد ابتلاء با رعایت دقائق و ظرائف فتوائی براساس فتوای مراجع مشهور ارائه دهد. و قبل از آن بایسته است با ضابطه تعیین مبدأ سال خمسی آشنا شویم.
نظم منطقی محاسبه خمس
نظم منطقی محاسبه اموال مکلف، بر رعایت سه محور ذیل به ترتیب، استوار است:
1. تعیین مبدأ سال خمسی مکلف طبق فتوای مرجع او؛
2. بررسی و حکم خمس اموال مکلف براساس لیست
1- توضیح المسائل مراجع، م1791 و 1792، خامنه، اجوبه، س983، نوری توضیح المسائل، م 1787 و 1788؛ وحید توضیح المسائل، م 1808. تحریرالوسیله 1 340 م 23 از القول فیما یجب فیه الخمس، العروة الوثقی، م75 از فصل فیما یجب فیه الخمس.
پانزده‌گانه اموال، طبق فتوای مرجع او؛
3. بررسی مؤونه زندگی مکلف (که مستثنا از خمس است) براساس لیست چهارده‌گانه مؤونه زندگی طبق فتوای مرجع او.
با در دست داشتن فتاوای مراجع عظام در این سه محور به راحتی توأم با رعایت دقائق فتاوا، می‌توان وضعیت خمسی اموال مؤمنین را روشن کرد.