آسانترین شیوه محاسبه خمس مطابق با فتوای آیات عظام امام راحل، اراکی، بهجت، تبریزی،خویی... صفحه 62

فاضل، گلپایگانی، مکارم و نوری: خمس ندارد. (1)

2) آیات عظام: تبریزی سیستانی و وحید: چنانچه تا سر سال خمسی منزل یا خودرو مورد نیاز را تحویل نگرفته و مؤونه فعلی نشده خمس دارد. آیت الله سیستانی: مگر اینکه اگر منزل یا خودرو مورد نیاز حتی به صورت مذکور خریداری نکند، عرفاً کوتاهی در حق خانواده و عیب شمرده می‌شود که در این صورت خمس ندارد. (2)

ناگفته نماند که آنچه مطرح شد مربوط به وسیله نقلیه سواری مورد نیاز است و اما خودروی که جهت کار مثل نقل مسافر و بار از آن استفاده می‌شود، قهراً حکم سرمایه را دارد که قبلاً به تفصیل آراء فقهاء در مورد خمس آن مطرح شد.

10. خمس آذوقه زائد بر مصرف سال

اگر آذوقه خود و خانواده را از درآمد بین سال تهیه کند و در آخر سال مقداری از آن زیاد بیاید به نظر همه مراجع عظام

1- همان.
2- آیة الله تبریزی، استفتائات جدید، ص 174، س 883؛ آیة الله وحید و آیة الله سیستانی، دفتر استفتائات.

خمس دارد.

و چنانچه بخواهد قیمت آن را بپردازد نه عین آن را، باید قیمت آخر سال را حساب کند. (1)

آیت الله زنجانی افزودند: برای محاسبه خمس می‌توان هر مال را جداگانه حساب کرد بنابراین کسی که برای خود سالی قرار داده است اگر قبل از آن آذوقه تهیه کرده که هنوز بر آن سال نگذشته می‌تواند خمس آن را ندهد. (2)

11. خمس سپرده های حج و عمره

سپرده‌های بانکی حج و عمره از چند صورت برخوردار است:

1- توضیح المسائل مراجع، م 1780.
2- توضیح المسائل مراجع ذیل، م 1780.