درسنامه تفسیر آیات حج صفحه 36

دوم: خالی از بت و بت پرستی، چون بیت خانه خداست باید از بت پرستی و عبادت غیر خدا مبرّا باشد. (1) چنانکه نظیر همین مطلب را در جای دیگر بیان کرده و آن را قرین نفی شرک نموده است: «وَ إِذْ بَوَّأْنا لِإِبْراهِیمَ مَکانَ الْبَیْتِ أَنْ لاتُشْرِکْ بِی شَیْئاً وَ طَهِّرْ بَیْتِیَ ... (حج: 26)».

سوم: طهارت از حدث اکبر، یعنی افرادی که در حیض و جنابتند، نباید داخل خانه و مسجد الحرام شوند. (2) زیرا به تعبیر خود قرآن اینها در زمره غیر مطهران قرار دارند، چنانکه می فرماید: «وَ إِنْ کُنْتُمْ جُنُباً فَاطَّهَّرُوا (مائده: 6)»، و نیز فرمود: «فَاعْتَزِلُوا النِّساءَ فِی الْمَحِیضِ وَ لاتَقْرَبُوهُنَّ حَتَّی یَطْهُرْنَ (بقره: 222)».

چهارم: طهارت از خبث، چنانکه در روایتی از امام صادق می خوانیم که فرمود: «أنْ طهرّا ... فَیَنْبغِی المَعْبدَ أن لایَدخُلَ الّا وَ هُوَ طَاهِر قَد غَسَلَ عَنْهُ العَرَقَ وَ الأذَی وَ تَطَهّر».(3) بنابراین طهارت بیت از کثافات و آلودگی لازم است، چون خانه خدا مصلی است، و مصلی نماز باید از نجاست پاک باشد، از این رو باید آلودگی ها و کثافاتی را که مردم به وجود می آورند، از آن زدوده شود. (4) پنجم: طهارت بنیانی، چنانکه در باره مسجد قبا فرمود: «أَ فَمَنْ أَسَّسَ بُنْیانَهُ عَلی تَقْوی مِنَ اللَّهِ وَ رِضْوانٍ (توبه: 108)». (5) ششم: طهارت از بوی بد، چنانکه در روایتی امام باقر می فرماید: «شَکَتِ الْکَعْبَهُ إِلَی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مَا تَلْقَی مِنْ أَنْفَاسٍ مِنَ الْمُشْرِکِینَ فَأَوْحَی اللَّهُ

إِلَیْهَا قِرِّی کَعْبَهُ فَإِنِّی مُبْدِلُکِ بِهِمْ قَوْماً یَتَنَظَّفُونَ بِقُضْبَانِ الشَّجَرِ، فَلَمَّا بَعَثَ اللَّهُ مُحَمَّداً ص أَوْحَی إِلَیْهِ مَعَ جَبْرَییلَ بِالسِّوَاکِ وَ الْخِلالِ».(6)

1- فخررازی، تفسیر کبیر، ج 4، ص 57.
2- زمخشری، کشاف، ج 1، ص 185.
3- حویزی، نورالثقلین، ج 1، ص 123.
4- علامه طباطبایی، تفسیر المیزان، ج 1، ص 281.
5- مجمع البیان، ج 1، ص 204.
6- کلینی، کافی، ج 4، ص 546، باب النوادر.