قاعده لاضرر صفحه 99

آوریم؛ و می‌توانیم هنگام شک در بعضی از مصادیق آن، به همان معنای ارتکازی ذهنی مراجعه کنیم.

معنای «ضرار»

«ضرار»، مصدر باب مُفاعله، از ماده «ضرر»، می‌باشد؛ ضارّه، یضارّه، ضِرار[129]؛ که معانی متعددی برای آن ذکر کرده‌اند:

1. ضرار، فعل دو نفری است؛ و ضرر، فعل شخص واحد است.

2. ضرار، مجازات و تلافی ضرر است.

3. ضرار، ضرر زدن به دیگری با چیزی است که نفعی ندارد؛ در مقابل ضرر، که ضرر زدن به دیگری با چیزی است که نفع دارد.

4. ضرار، و ضرر به یک معناست.

این معانی چهارگانه در «النهایة»[130] ذکر شده، و ظاهر آن این است که ضرار، مشترک لفظی بین این معانی است.

5. ضرار، به معنای ضیق و تنگی است.

6. ضرار، ضرر زدن عمدی است؛ در مقابل ضرر، که اعم از آن است و عمدی و غیر عمدی را شامل می‌شود.