بررسی فقهی احکام رشوه، غش و کم فروشی صفحه 142

صور مختلف معامله ی محاباتی با قاضی

در معامله ی محاباتی با قاضی، سه صورت متصوّر است:

صورت اول: در این صورت، شخص پرداخت کننده، اصلاً قصد معامله نمی کند، بلکه قصدش این است که چیزی به قاضی بدهد، هر چند در ضمن یک معامله ی صوری محاباتی تا قاضی به نفع او حکم کند؛ مثلاً مغازه دار، جنسی را بیست هزار تومان کمتر از قیمتش به قاضی می فروشد و هدفش رساندن آن بیست هزار تومان است به دست قاضی در ضمن این معامله که یک معامله ی صوری است.

این صورت، روشن است که مصداق رشوه است؛ زیرا چیزی را به قصد رشوه به قاضی می دهد، بدون این که قصد معامله کرده و معامله ای هم در حقیقت محقق شده باشد، پس این رشوه و حرام است.

صورت دوم: قصد معامله کرده و واقعاً بیع انجام می دهد، امّا به شرط این که قاضی به نفع او حکم کند؛ مثلاً می گوید: حالا که پرونده ی ما زیر دست شماست، فلان جنس را که قیمتش این مقدار است، بیست هزار تومان کمتر به شما می فروشم به شرطی که به نفع من حکم کنی (1) .