کتابخانه بالقرآن

بررسی فقهی احکام رشوه، غش و کم فروشی صفحه 206

صفحه 206

غش است و جایز نیست. پس دلالت این روایت بر مدعای مرحوم شیخ واضح است.

بنابراین تا این جا مرحوم شیخ فرمودند: علاوه بر این که لفظ غشّ چنین اقتضائی دارد که عیب غیرخفی را شامل نمی شود، روایات هم دلالت می کند هرگاه جیّد از ردیء تمیز داده شود، اشکالی ندارد.

نظر مرحوم شیخ- قدس سرّه - بر این که عیب جلی هم باشد غش است

اشاره

سپس جناب شیخ می فرماید:

«... و مقتضی هذه الروایه بل روایه الحلبی الثانیه و روایه سعد الإسکاف أنّه لا یشترط فی حرمه الغش کونه ممّا لا یعرف إلّا من قبل البائع، فیجب الإعلام بالعیب غیر الخفی...». (1)

ظاهر خبر محمد بن مسلم و صحیحه ی دوم حلبی (2) و روایت سعد الإسکاف، این است که لازم نیست غشّ، به چیزی باشد که شناخت آن در انحصار بایع است، بنابراین اعلام عیب غیر خفی هم واجب است.

1- کتاب المکاسب، ج1، ص279.
2- وسائل الشیعه، ج18، تتمه کِتَابُ التِّجَارَهِ، ابواب احکام عیوب، باب 9، ح 3، ص113: وَ بِالْإِسْنَادِ [َمُحَمَّدُ بْنُ یَعْقُوب عَنْ عَلِیِّ بْنِ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ حَمَّاد] عَنِ الْحَلَبِیِّ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ7 عَنِ الرَّجُلِ یَشْتَرِی طَعَاماً فَیَکُونُ أَحْسَنَ لَهُ وَ أَنْفَقَ لَهُ أَنْ یَبُلَّهُ مِنْ غَیْرِ أَنْ یَلْتَمِسَ زِیَادَتَهُ فَقَالَ: إِنْ کَانَ بَیْعاً لَا یُصْلِحُهُ إِلَّا ذَلِکَ وَ لَا یُنَفِّقُهُ غَیْرُهُ مِنْ غَیْرِ أَنْ یَلْتَمِسَ فِیهِ زِیَادَهً فَلَا بَأْسَ وَ إِنْ کَانَ إِنَّمَا یَغُشُّ بِهِ الْمُسْلِمِینَ فَلَا یَصْلُحُ.