بررسی فقهی احکام رشوه، غش و کم فروشی صفحه 222

بررسی قسم دوم غشّ (إدخال غیر مراد در مراد)

إدخال غیر مراد در مراد مانند إدخال ماء فی اللبن در صورتی که این عمل کاملاً آشکار باشد؛ یعنی هر کسی متوجه می شود که در این ظرف، شیر خالص نیست و آب هم درون آن وجود دارد، این کار غش نیست و اساساً این فرض خارج از بحث است. ولی در صورتی که ادخال، آشکار نباشد؛ یعنی مشتری باید دقت ویژه ای به کار برد تا متوجه شود، به نظر می رسد غشّ صادق است؛ چه به فعل بایع باشد، چه به فعل غیر و چه اتفاقی باشد؛ زیرا در واقع، بایع به زبان حال یا قال بیان می کند آن چه می فروشد شیر است، غیر شیر نیست و اگر مثلاً در یک کیلو شیر صد گرم آب ریخته شود، این دیگر شیر نیست، شیر و چیزِ دیگر (آب) است.

به نظر می آ ید حتّی اگر به فعل بایع نباشد، ولی بداند و نگوید گرچه گفتیم غش یک امر وجودی است مرتکب غشّ شده است؛ زیرا او جنسی را ارائه می کند که به زبان حال یا قال می گوید شیر است و غیر شیر نیست، پس در حقیقت، این که غیر شیر را ادخال کرده، غش بر آن صادق است، مگر به قدری کم باشد که مستهلک شود و قابل ذکر نباشد و جزئی را، هر چند تحلیلاً، اشغال نکرده باشد.

بررسی قسم سوم غشّ (إظهار الصفه الجیّده المفقوده واقعاً)

اشاره

گاهی غشّ، با إظهار صفت جیّدی که فی الواقع مفقود است محقّق