بررسی گسترده ی فقهی غیبت صفحه 130

امر هفتم: آیا ذکر عیب مستور کسی در حضور او غیبت است؟

آیا قوام غیبت به آن است که در غیاب و خَلف انسانی باشد یا این که در حضور طرف هم اگر عیب مستورش ذکر گردد غیبت است؟

برخی از فقهای عظام تصریح فرموده اند: اگر ما غیبت را «کشف عمّا ستره الله» بدانیم، لامحاله تعریف غیبت با حضور مغتاب هم صادق است؛ مثلاً شخصی در حضور دیگری بگوید: تو فلان کار را کردی، برخی تصریح دارند این هم غیبت است و احکام خاصّ آن را دارد.

صاحب جواهر- قدس سره - عکس مطلب را می فرماید و معتقد است: عنوان خاصّ غیبت بر چنین مواردی صادق نیست. گرچه ممکن است به عنوان دیگری مانند ایذاء، حرام باشد و حتّی حرمتش بیشتر از غیبت باشد، ولی غیبت نیست.

به نظر می رسد عنوان خاصّ غیبت مربوط به موردی باشد که مغتاب حضور نداشته باشد؛ زیرا آیه ی شریفه می فرماید: (وَ لایَغْتَب) و در مادّه ی غیبت نهفته است که مغتاب حاضر نباشد. گرچه ما احتمال دادیم که غیبت به اعتبار عیبِ نهفته باشد، ولی روشن ترین وجه، آن است که به اعتبار عدم حضور مغتاب باشد.

علاوه بر این، لغویین هم عمدتاً قید «خَلفَ انسانٍ» را ذکر کرده اند، که مجموع این ها منجرّ به این نظر می شود که غیبت مخصوص مواقعی است که مغتاب حاضر نباشد.