کتابخانه بالقرآن

بررسی گسترده ی فقهی غیبت صفحه 139

صفحه 139

البته این عبارات زیباست و شاید مأخوذ از کلمات معصومین- علیهم السلام - باشد، ولی زیبایی و احتمال أخذ از معصوم - علیه السلام - دلیل نمی شود که بگوییم: این مطالب از امام - علیه السلام - است و ایشان فرموده اند.

به هر حال با توجّه به توضیحاتی که بیان شد، نمی توانیم روایت (کتاب) مصباح الشریعه را به امام صادق - علیه السلام - نسبت دهیم. جناب سیّد بن طاوس هم به ضرس قاطع به امام نسبت نمی دهد بلکه می فرماید: «عن الصادق - علیه السلام - »، که بیش از منقول بودن از حضرت را افاده نمی کند.

توضیحات شهید ثانی- قدس سره - درباره ی دواعی غیبت

اشاره

امّا در این که مراد از این دواعی چیست، جناب شهید - رحمه الله - در کشف الریبه(1) با پرداختن به توضیح هر یک می فرماید: «نحن نشیر إلیها مفصلهً»(2)؛ ما به این موارد ده گانه به صورت مفصّل اشاره می کنیم:

1- مرحوم شهید ثانی- قدس سره - در کتاب کشف الریبه چندان رعایت سند روایات را نکرده است. حتی گاهی از عامّه هم روایت نقل می کند، بلکه گاهی قول عایشه را هم به عنوان شاهد قول خود ذکر می فرماید. البته اگر بنا بود حکم قطعی از این روایات استفاده شود، بعید است ملتزم به این روایات می شدند. ولی چون برخی روایات، مفادشان مفاد درستی بوده، چندان بررسی سندی نمی کرد و با تسامح می فرمود: امام صادق - علیه السلام - این چنین فرمود. ولی بعید است در همین موارد هم ایشان نسبت قطعی به امام - علیه السلام - بدهد، بلکه غرض ایشان آن است که به حسب نقل، حضرت چنین فرمودند و این که به این جهت تصریح نکردند، چون نزد اهل فن معلوم بوده است.
2- کشف الریبه، صص 27_23.