بررسی گسترده ی فقهی غیبت صفحه 154

الناسی ضایع شد، وِزر این گناه ساقط نمی شود مگر به جبران آن و جبران آن به استحلال است.

به عبارت دیگر: غیبت ظلم است، ظلم هم یعنی «سلبُ ذِی حقٍّ حقّه»؛ حقّ دیگری را سلب کردن، لامحاله ظالم باید استحلال کند؛ چون حقّ دیگری را ضایع کرده است.

دلیل روایی: برای اثبات وجوب کفّاره ی غیبت، نیاز به اثبات یک صغری داریم و یک کبری.

صغرای قیاس: غیبت نشدن، حقّی است از حقوق مردم و تنها یک حکم _ مثل حرمت اکل میته یا شرب خمر _ نیست.

کبرای قیاس: هر حقّی از حقوق مردم اگر توسّط کسی ضایع شد باید آن را جبران کند و جبران حقِّ ضایع شده توسط غیبت، از طریق استحلال است(1).

آیا ترک غیبت، حقِّ برادر مؤمن است؟

جناب شیخ- قدس سره - می فرماید: «للأخبار فی أنّ من حق المؤمن علی المؤمن أن لا یغتابه»(2)؛ اخبار دلالت می کند که حقّ مؤمن بر مؤمن این است که غیبتش نشود؛ یعنی اگر کسی دیگری را مورد غیبت قرار داد حقّی از او را ضایع کرده است.

تعدادی از روایاتی که این مضمون را افاده می کند، ذکر می کنیم: