بررسی گسترده ی فقهی غیبت صفحه 195

البته احتیاط بسیار خوب است، مخصوصاً در استغفار که هیچ مشکلی ندارد. به همین جهت، جناب شیخ در پایان این مطلب می فرماید: «غفر الله لمن اغتبناه و لمن اغتابنا بحقّ محمّد و آله الطاهرین صلوات الله علیهم أجمعین»(1).

تا این جای بحث، مدرک چهار احتمال از احتمالات هفتگانه درباره ی کفّاره ی غیبت را بررسی کردیم. امّا مدرک سه احتمال دیگر هم باید بررسی شود.

آیا اگر مغتاب از غیبت مطّلع شد، استحلال لازم است؟

اشاره

بسیاری از علما با این نظر (لزوم استحلال در صورت اطلاع غیبت شونده) موافقند، از جمله: جناب شهید ثانی در کشف الریبه، مرحوم مجلسی، محقّق طوسی (مطابق آن چه که در متن تجرید است). علامه که شارح تجرید است اعتراضی به این نظر نکرده است، حتّی قوشجی که شارح سنّی تجرید است اعتراضی نکرده است. البته شاید نتوانیم این قول را به این دو نسبت دهیم؛ چون در مقام شرح بودند. به هر حال این نظر، قائل دارد، ولی مهم این است که مدرک این احتمال چیست؟