بررسی گسترده ی فقهی غیبت صفحه 205

دو قسم اصلی مستثنیات غیبت، از دیدگاه شیخ انصاری- قدس سره -

اشاره

جناب شیخ در ابتدای بحث مستثنیات غیبت می فرماید مستثنیات غیبت دو قسم است: مستثنیاتی که از راه تخصیص به آن می رسیم و مستثنیاتی که از راه تزاحم به آن می رسیم. از مستثنیات تخصیصی _ بنابر این که چنین مستثنایی برای غیبت باشد _ دو مورد را بیان می کند: غیبت متجاهر به فسق و تظلّم مظلوم. ولی در نهایت، شیخ متمایل به این نظر می شوند که غیبت متجاهر به فسق تخصّصاً از موضوع غیبت خارج است؛ چون موضوع غیبت «کشف عمّا ستره الله» است و کسی که «القی جلباب الحیاء عن وجهه» باشد غیبت ندارد، نه این که غیبت بوده ولی حرام نباشد، بلکه موضوع غیبت مضیّق است. در تظلّم مظلوم هم شیخ در نهایت می فرماید احوط آن است که از باب تزاحم است و از جمله ی همان ده موردی است که بعداً می شمارند(1).

ما کلام شیخ مبنی بر «خروج تخصّصی غیبت متجاهر به فسق، از بحث غیبت» را پذیرفتیم، ولی فرمایش ایشان در مورد تظلّم مظلوم و این که خروج آن از حرمت، از باب تزاحم است را نپذیرفته و ادلّه را برای تقیید اطلاقات غیبت، وافی می دانیم.