بررسی گسترده ی فقهی غیبت صفحه 22

وجه استدلال

جناب شیخ این آیه ی شریفه را هم دالّ بر حرمت می دانند، ولی وجهی بیان نفرمودند. شاید بتوان گفت استدلالی که در نظرشان بود این چنین است: وقتی بدیِ کسی را نزد دیگران ذکر کنند، که فلان گناه یا عمل قبیح را انجام داده است، قبح آن عمل در نظر شنوندگان یا هر کسی که مطّلع می شود از بین می رود. پیش خود می گویند: فلانی انجام داده، فلانی هم انجام داده، پس چیز مهمّی نیست و وقتی دیگران انجام می دهند ما هم می توانیم انجام دهیم _ به اصطلاح، مرگ دسته جمعی هم عروسی است _ پس غیبت هم مصداق حبّ اشاعه ی فحشا قرار می گیرد.

مناقشه در استدلال

اگر هم این آیه ی شریفه دلالت بر حرمت غیبت داشته باشد بسیار جزئی و در موارد خاصّی است؛ زیرا حتّی اگر حُبّ اشاعه ی فحشا را به معنای اظهار عمل قبیح و کنایه ی از آن بگیریم _ کما این که برخی قائلند _ باز هم دلالت بر حرمت مطلق غیبت ندارد؛ چرا که «فاحشه» به معنای عملی است که شدّت قباحت دارد و مطلق عمل قبیح، فاحشه نیست _ هرچند برخی به اشتباه مدّعی اطلاق فاحشه بر مطلق عمل قبیح شده اند _ کما این که در آیه ی شریفه ی دیگری بر گناه شنیع زنا اطلاق فاحشه شده است:

(وَ اللاَّتی یَأْتینَ الْفاحِشَهَ مِنْ نِسائِکُمْ فَاسْتَشْهِدُوا عَلَیْهِنَّ أَرْبَعَهً مِنْکُمْ فَإِنْ شَهِدُوا فَأَمْسِکُوهُنَّ فِی الْبُیُوتِ حَتَّی یَتَوَفَّاهُنَّ الْمَوْتُ أَوْ یَجْعَلَ