بررسی گسترده ی فقهی غیبت صفحه 254

آیا غیبت متجاهر در غیر موردی که تجاهر به آن دارد، جایز است؟

جناب شیخ فرع دیگری را مطرح می فرماید: آیا غیبت متجاهر به فسق در «غیر ما تجاهر به» جایز است؟ بر فرض، زنی سر برهنه و بدون حجاب وارد خیابان می شود، دروغگو و تارکه الصلاه هم هست، ولی کسی از آن ها (دروغگویی و ترک نماز) اطلاعی ندارد و فقط سربرهنگی او علنی است و همه می بینند. آیا کسی می تواند در غیاب او به دیگران بگوید: «فلان زن، هم سربرهنه و بی حجاب است، هم دروغگوست و هم تارک نماز»؟

در این بحث، دو مبنا و به تبع آن دو فتوا وجود دارد. عدّه ای مانند شهید ثانی می فرمایند: جواز غیبت، مقصور به همان گناهی که تجاهر به آن شده می باشد و در غیر آن، غیبت فرد حرام است. در مقابل، عدّه ای جواز غیبتِ شخص متجاهر به فسق را اعمّ از «ما تجاهر به و غیر ما تجاهر به» می دانند.

عرض می کنیم: حکم مسأله بر طبق مبنایی که انتخاب می شود فرق می کند. اگر مبنای ما در این بحث، اخباری باشد که به عنوان سندِ استثنا ذکر شد، اطلاق بعض از آن روایات، مفید این معنا است که شخص متجاهر به فسق اصلاً حرمتی ندارد، بنابراین می توان بقیّه ی گناهانش را هم ذکر کرد. بله، تهمت او جایز نیست، امّا ذکر گناهان دیگرش مانعی ندارد.

ولی اگر ادلّه ی استثنا را ناتمام دانستیم باید ببینیم موضوع غیبت