بررسی گسترده ی فقهی غیبت صفحه 266

آیاتی که برای جواز غیبت مظلوم از ظالم، به آن استدلال شده است

الف) آیه ی نفی سبیل برای کسی که در مقام انتصار است

اشاره

(وَ لَمَنِ انْتَصَرَ بَعْدَ ظُلْمِهِ فَأُولئِکَ ما عَلَیْهِمْ مِنْ سَبیلٍ * إِنَّمَا السَّبیلُ عَلَی الَّذینَ یَظْلِمُونَ النَّاسَ وَ یَبْغُونَ فِی الْأَرْضِ بِغَیْرِ الْحَقِّ أُولئِکَ لَهُمْ عَذابٌ أَلیم)(1) ؛

و هر که پس از ستم [دیدنِ] خود، یاری جوید [و انتقام گیرد] راهی بر ایشان نیست. راه، تنها بر کسانی است که به مردم ستم می کنند و در زمین به ناحق ظلم روا می دارند، آنان عذابی دردناک خواهند داشت!

توضیح معنای آیه ی شریفه

انتصار از مادّه ی «نصر» است. بعضی انتصار را به معنای انتقام گرفته اند. بعضی دیگر انتصار را به معنای طلب پیروزی می دانند. معنای طلب پیروزی، اقرب به اصل مادّه بوده و اخصّ از انتقام است و انتقام دارای معنای اوسع از طلب پیروزی است. پس قدر متیقّن از انتصار، طلب پیروزی است. در نتیجه معنای آیات این گونه می شود:

(کسانی که طلب پیروزی کنند بعد از آن که مظلوم واقع شدند، سبیلی بر آن ها نیست (گناهی انجام نداده اند و مؤاخذه