بررسی گسترده ی فقهی غیبت صفحه 28

روایات دالّ بر حرمت غیبت

اشاره

-1

جناب شیخ می فرماید: «و یدلّ علیه من الأخبار ما لا یحصی»(2)؛ روایات زیادی دلالت بر حرمت غیبت دارد که قابل شمارش نیست. فرمایش ایشان صحیح است؛ روایات در حرمت غیبت بسیار فراوان است که در کتب شیعه و عامّه و کتاب های معروف و غیر معروف ذکر شده است. جناب شیخ- قدس سره - تعدادی از این روایات را ذکر می فرماید.

یکی از این روایات، روایت معروفی است که عبارتِ «الغیبه اشدّ من الزنا» در آن وجود دارد و به حدیث وصیت پیامبر- صلی الله علیه و آله و سلم - به ابوذر معروف است و به سندهای متفاوت از کتب متعددی نقل شده است. ما تعدادی از آن ها را ذکر می کنیم.

_ حدیث أمالی طوسی(3)

1- البته حرمت غیبت جزء مسلّمات اسلام است و بررسی روایات به این خاطر است که ببینیم در روایات چه خصوصیات دیگری برای حرمت غیبت از حیث سعه یا ضیق یا خصوصیات دیگر وجود دارد، وگرنه حرمت غیبت مفروغٌ عنه است و ما در صدد اثبات حرمت غیبت از طریق روایات نیستیم. (غروی)
2- المکاسب المحرمه للشیخ انصاری، الجزء الاول، النوع الرابع، الرابعه عشره الغیبه، ص 315.
3- حَدَّثَنَا الشَّیْخُ أَبُو جَعْفَرٍ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ الطُّوسِیُّ- قدس سره - ، قَالَ: أَخْبَرَنَا جَمَاعَهٌ، عَنْ أَبِی الْمُفَضَّلِ، قَالَ: حَدَّثَنَا رَجَاءُ بْنُ یَحْیَی بْنِ الْحُسَیْنِ الْعَبَرْتَائِیُّ الْکَاتِبُ سَنَهَ أَرْبَعَ عَشْرَهَ وَ ثَلَاثِ مِائَهٍ وَ فِیهَا مَاتَ، قَالَ: حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ شَمُّونٍ، قَالَ: حَدَّثَنِی عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمُّ، عَنِ الْفُضَیْلِ بْنِ یَسَارٍ، عَنْ وَهْبِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِی ذُبَیٍّ الْهُنَائِیِّ، قَالَ: حَدَّثَنِی أَبُو حَرْبِ بْنُ أَبِی الْأَسْوَدِ الدُّؤَلِیُّ، عَنْ أَبِیهِ أَبِی الْأَسْوَدِ، قَالَ: قَدِمْتُ الرَّبَذَهَ فَدَخَلْتُ عَلَی أَبِی ذَرٍّ جُنْدَبِ بْنِ جُنَادَهَ فَحَدَّثَنِی أَبُو ذَرٍّ، قَالَ: دَخَلْتُ ذَاتَ یَوْمٍ فِی صَدْرِ نَهَارِهِ عَلَی رَسُولِ اللَّهِ-- صلی الله علیه و آله و سلم - فِی مَسْجِدِهِ، فَلَمْ أَرَ فِی الْمَسْجِدِ أَحَداً مِنَ النَّاسِ إِلَّا رَسُولَ اللَّهِ-- صلی الله علیه و آله و سلم - وَ عَلِیٌّ - علیه السلام - إِلَی جَانِبِهِ جَالِسٌ، فَاغْتَنَمْتُ خَلْوَهَ الْمَسْجِدِ، فَقُلْتُ: یَا رَسُولَ اللَّهِ، بِأَبِی أَنْتَ وَ أُمِّی أَوْصِنِی بِوَصِیَّهٍ یَنْفَعُنِی اللَّهُ بِهَا. فَقَالَ: «نَعَمْ وَ أَکْرِمْ بِکَ یَا أَبَا ذَرٍّ، إِنَّکَ مِنَّا أَهْلَ الْبَیْتِ، وَ إِنِّی مُوصِیکَ بِوَصِیَّهٍ إِذَا حَفِظْتَهَا فَإِنَّهَا جَامِعَهٌ لِطُرُقِ الْخَیْرِ وَ سُبُلِهِ، فَإِنَّکَ إِنْ حَفِظْتَهَا کَانَ لَکَ بِهَا کِفْلَانِ. یَا أَبَا ذَرٍّ، اعْبُدِ اللَّهَ کَأَنَّکَ تَرَاهُ، فَإِنْ کُنْتَ لَا تَرَاهُ فَإِنَّهُ _ عَزَّ وَ جَلَّ _ یَرَاکَ، وَ اعْلَمْ أَنَّ أَوَّلَ عِبَادَتِهِ الْمَعْرِفَهُ بِهِ بِأَنَّهُ الْأَوَّلُ قَبْلَ کُلِّ شَیْ ءٍ فَلَا شَیْ ءَ قَبْلَهُ، وَ الْفَرْدُ فَلَا ثَانِیَ مَعَهُ، وَ الْبَاقِی لَا إِلَی غَایَهٍ، فَاطِرَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ وَ مَا فِیهِمَا وَ مَا بَیْنَهُمَا مِنْ شَیْ ءٍ ... یَا أَبَا ذَرٍّ، إِیَّاکَ وَ الْغِیبَهَ، فَإِنَّ الْغِیبَهَ أَشَدُّ مِنَ الزِّنَا ...». (الأمالی للشیخ الطوسی، مجلس 19، ح 1، ص 537)