کتابخانه بالقرآن

بررسی گسترده ی فقهی غیبت صفحه 42

صفحه 42

علامه ی مجلسی- قدس سره - در مرآه العقول که شرح کافی است، در جایی که جناب کلینی- قدس سره - متعرّض روایات مربوط به گناهان کبیره می شود اقوال مختلف را مفصّلاً _ از عامّه و خاصّه _ آورده است. به نظر می رسد سیّد خویی- قدس سره - مطالبی را که در این رابطه در مصباح الفقاهه آورده است، از مرآه العقول اقتباس کرده باشد(1).

اقوال مختلف در معنای کبیره

قول اوّل: هر گناهی که در قرآن کریم به آن وعید آتش داده شده باشد کبیره است: «کلّ ما أوعد الله علیه النار فهو کبیرهٌ»(2). در

1- اشتهر بین الفقهاء التفصیل بین الکبیره و الصغیره حکما و موضوعا. و اختلف کلماتهم فی تفسیرهما علی نحو لا یمکن الجمع بینها. فقیل: إن الکبیره کل ذنب توعد اللّه علیه بالعذاب فی کتابه العزیز، بل ربما نسب هذا القول الی المشهور. و قیل: إنها کل ذنب رتب الشارع المقدس علیه حدا، أو صرح فیه بالوعید. و قیل: إنها کل معصیه تؤذن بقله اعتناء فاعلها بالدین. و قیل: کلما علمت حرمته بدلیل قاطع فهو من الکبائر. و قیل: کلما توعد علیه توعدا شدیدا فی الکتاب أو السنه فهو من الکبائر. الی غیر ذلک من التفاسیر. ثم قالوا: إن الکبائر تنافی العداله دون الصغائر. و التحقیق ما ذکرناه فی مبحث العداله من کتاب الصلاه من أن المعاصی کلها کبیره و إن کان بعضها أکبر من بعضها الآخر، کالشرک باللّه العظیم، فإنه من أعظم المعاصی و قتل النفوس محترمه، فإنه أعظم من بقیه الذنوب. و هکذا و إنما أطلقت الکبیره علیها بالتشکیک علی اختلاف مراتبها شده و ضعفها. (مصباح الفقاهه «المکاسب»، ج 1، ص 321)
2- این تعریف با بسیاری از روایات ما سازگار است، از جمله: وَ فِی عِقَابِ الْأَعْمَالِ عَنْ أَبِیهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ یَحْیَی عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ عَلِیِّ بْنِ إِسْمَاعِیلَ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ النَّضْرِ عَنْ عَبَّادِ بْنِ کَثِیرٍ النَّوَّاءِ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ - علیه السلام - عَنِ الْکَبَائِرِ فَقَالَ: «کُلُّ مَا أَوْعَدَ اللَّهُ عَلَیْهِ النَّارَ». (وسائل الشیعه، ج 15، کتاب الجهاد، ابواب جهاد النفس، باب 45، ح 6، ص 317)