بررسی گسترده ی فقهی غیبت صفحه 454

روایتی هم به عنوان تأیید از غیر ثقات نقل شود که با آن کلام منافاتی ندارد؛ چون در مقام تغلیب بوده نه مقام تحقیق و دقّت.

استفاده ی توثیقات عامّه از تفسیر علی بن ابراهیم

یکی دیگر از توثیقات عامّه که بعضی به آن ملتزمند، رُوات تفسیر علی بن ابراهیم قمی است که اشکال ما به توثیقات عامّه ی کامل الزیارات در این جا هم وارد است. علاوه بر آن که نسخه ای از تفسیر علی بن ابراهیم که اکنون در دست ماست، استناد کامل آن به علی بن ابراهیم ثابت نیست.

توثیق مشایخ اصحاب اجماع

یکی دیگر از توثیقات عامّه، توثیق مشایخ اصحاب اجماع است که حداقل بعضی در خصوص مشایخ ثلاثه (صفوان بن یحیی، محمّد بن ابی عمیر و احمد بن محمّد بن ابی نصر بزنطی) قائل شده اند که این بزرگواران از هرکس نقل روایت کرده اند _ هرچند با واسطه _ او ثقه است، که درباره ی آن هم بحث مفصّلی شد و علی رغم این که بعضی از اهل دقّت قائل به آن هستند ما چنین توثیق عامّی را نپذیرفتیم.

علی ایّ حالٍ روایت زید بن علی به نظر ما از لحاظ سند ناتمام است.

_ روایت ابو هریره

وَ [مُحَمَّدُ بْنُ عَلیِّ بْنِ الحُسَینِ فِی الخِصَالِ] عَنِ الْخَلِیلِ بْنِ أَحْمَدَ عَنِ ابْنِ مَنِیعٍ عَنْ أَبِی بَکْرٍ بْنِ أَبِی