بررسی گسترده ی فقهی غیبت صفحه 91

کند غیبت است، چه این عیب، مستور و چه آشکار باشد.

مناقشه در تعاریف لغویین

قول لغویین _ و به طریق اولی قول فقها _ مشوب به تعاریف و حتّی احکامی است که در اخبار و روایات آمده است کما این که گاهی در تعریف خود، با عباراتی مانند: «کما جاء فی الحدیث» یا «کذلک جاء عن النبی- صلی الله علیه و آله و سلم -» به این مطلب تصریح می کنند. همچنین اماراتی وجود دارد که برخی قیود، متّخذ از روایات است، مانند تعبیر «خلف انسان مستور» که احتمال قوی می دهیم بلکه اطمینان داریم اشاره است به این که باید برای تحقّق غیبت، مغتاب (بالفتح) غیر متجاهر به فسق باشد.

بنابراین قول لغویین حتّی به عنوان اهل خبره حجّت نیست؛ زیرا ما احراز نکردیم که لغویین در صدد تعریف حاقّ لغت بودند، آن چنان که یک عرب معاصر نزول وحی و صدور حدیث، از لغت غیبت تلقّی داشته است، تا بتوانیم تمام حدود غیبت را بشناسیم که آیا ذکر عیب مستور ملاک صدق غیبت است یا ذکر عیب غیر مستور هم مصداق غیبت می باشد؟

عدم تعریف حاقّ لغت غیبت توسط علمای لغت، این احتمال را تقویت می کند که شاید غیبت، یک معنای مسجّل محدّدی در زمان نزول وحی نداشته و بعید نیست این چنین باشد و شارع در صدد تبیین غیبت برآمده است.

شاهد بر این مطلب، روایتی بود که در آن، جناب ابوذر _ که