بررسی گسترده ی فقهی کذب (موضوع، احکام و موارد استثناء) صفحه 120

به شوخی باشد یا به جدّ. وقتی کسی دروغ کوچکی می گوید، جرأت بر دروغ بزرگ پیدا می کند ... .

مرحوم شیخ از این روایت استفاده می کند(1) که دروغ به حسب ترتّب مفاسد بر آن، دو نوع است: صغیر و کبیر. پس این چنین نیست که طبیعت دروغ کبیره باشد، بلکه اگر مفاسد بزرگی بر آن مترتب شود، کبیره و إلا صغیره است.

نقد استدلال به مرسله ی سیف بن عمیره

بیان مرحوم شیخ برای استفاده ی عدم کبیره بودن مطلق کذب از این روایت ناتمام است؛ زیرا این روایت از حیث مفاسدی که بر آن مترتب می شود می فرماید: بعضی نسبت به بعضی دیگر صغیر و بعضی کبیر می باشد، امّا منافاتی با این ندارد که دروغ صغیر، فی نفسه کبیره باشد.(2) پس استدلال به این روایت برای نفی کبیره بودن مطلق کذب ناتمام است.