بررسی گسترده ی فقهی کذب (موضوع، احکام و موارد استثناء) صفحه 127

مناقشه در استدلال به این روایت

علاوه بر این که این روایت از لحاظ سند ناتمام است، از لحاظ دلالت هم ناتمام است؛ زیرا مقصود از فجور، آن کبائر خیلی زشت مانند فواحش است و طبق این روایت کسی که دروغ بگوید مبتلا به آن گناهان می شود و این منافاتی ندارد که خود کذب هم از کبائر باشد، هرچند از فواحش نباشد؛ یعنی کذب این اثر بد را دارد که کسی مرتکب آن شود مبتلا به گناهان بزرگ دیگر هم می شود، امّا این که خودش کبیره نباشد، روایت دلالتی بر آن ندارد.

بنابراین این که مرحوم شیخ فرمودند این روایت استشعار به کبیره نبودن مطلق کذب دارد، می گوییم هیچ إشعاری بر آن ندارد.

نتیجه ی نهایی درباره ی کبیره بودن مطلق کذب

این ها تمام روایاتی بود که مرحوم شیخ - قدس سره - ذکر فرمودند و ما هم تأییداتی را ذکر کردیم. به نظر می آید از مجموع این روایات اطمینان حاصل می شود که طبیعت کذب کبیره نیست. آن کذبی که کبیره بودن آن یقینی است، کذب علی الله و علی الرسول - صلی الله علیه و آله و سلم - و علی ائمّه الاطهار- علیهم السلام - است، یا کذبی است که مشتمل بر مفسده ای باشد که آن مفسده در حدّ کبیره باشد، مانند کذبی که منجرّ به اتلاف نفوس، فروج و ... گردد.