بررسی گسترده ی فقهی کذب (موضوع، احکام و موارد استثناء) صفحه 153

روایات مربوط به حرمت هزل

1. مرسله ی سَیْفِ بْنِ عَمِیرَه:

مُحَمَّدُ بْنُ یَعْقُوبَ عَنْ عِدَّهٍ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ إِسْمَاعِیلَ بْنِ مِهْرَانَ عَنْ سَیْفِ بْنِ عَمِیرَهَ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ - علیهما السلام - قَالَ: کَانَ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ - علیهما السلام - یَقُولُ لِوُلْدِهِ: اتَّقُوا الْکَذِبَ الصَّغِیرَ مِنْهُ وَ الْکَبِیرَ فِی کُلِّ جِدٍّ وَ هَزْلٍ فَإِنَّ الرَّجُلَ إِذَا کَذَبَ فِی الصَّغِیرِ اجْتَرَأَ عَلَی الْکَبِیرِ أَ مَا عَلِمْتُمْ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ - صلی الله علیه و آله و سلم - قَالَ: مَا یَزَالُ الْعَبْدُ یَصْدُقُ حَتَّی یَکْتُبَهُ اللَّهُ صِدِّیقاً وَ مَا یَزَالُ الْعَبْدُ یَکْذِبُ حَتَّی یَکْتُبَهُ اللَّهُ کَذَّاباً.(1)

این روایت مرسله است و قابل استناد نیست.

امام سجاد - علیه السلام - در این روایت علی فرض صدور مَقسم را کذب قرار داده و فرمودند: از جدّ و هزل دروغ بپرهیزید، بنابراین بر نوع اوّل (هزل) منطبق می شود که مصداق کذب است.

2. روایت أَصْبَغِ بْنِ نُبَاتَه:

وَ عَنْهُمْ [مُحَمَّدُ بْنُ یَعْقُوبَ عَنْ عِدَّهٍ مِنْ أَصْحَابِنَا] عَنْ أَحْمَدَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ عُرْوَهَ عَنْ عَبْدِ الْحَمِیدِ