بررسی گسترده ی فقهی کذب (موضوع، احکام و موارد استثناء) صفحه 183

صفحه 183

بر چنین کسانی خشمی از خدا درآید و آنان عذابی سهمگین دارند.

شاهد بر مدّعای شیخ - قدس سره - این قسمت از آیه ی شریفه است که می فرماید: اگر کسی مُکْرَه به اظهار کفر باشد در حالی که قلبش به ایمان مطمئن است، مانعی ندارد. [اظهار کفر یعنی مثلاً به دروغ بگوید خدا نیست] بنابراین اگر عند الضروره گفتن چنین دروغی که بدترین نوع دروغ است در مسأله ای که از هر حقّی حقیقت تر و از هر صدقی صادق تر و مربوط به اصل توحید و اصل رسالت است جایز باشد، طبیعی است که سایر کذب ها به طریق اولی جایز است.

شأن نزول این آیه ی شریفه در مورد عمّار است که مشرکین او را به همراه پدر و مادرش دستگیر و شکنجه کردند تا اظهار کفر کنند. پدرش یاسر و مادرش سمیه اظهار کفر نکردند تا این که در زیر شکنجه به شهادت رسیدند، ولی عمّار اظهار کفر کرد و نجات پیدا کرد. وقتی خدمت پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله و سلم - مشرف شد حضرت او را توبیخ نکردند، بلکه به او فرمودند: آیه ای هم در مورد تو نازل شده، پس اگر آن ها دوباره سراغت آمدند دوباره اظهار کفر کن «إن عادوا فعد».(1)


1- وسائل الشیعه، ج16، کتاب الأَمر بالمعروف و النهی عن المنکر و ما یلق به، أبواب الامر و النهی و ما یناسبهما، باب 29، ح2، ص225 و الکافی، ج2، ص219: وَ [مُحَمَّدُ بْنُ یَعْقُوب] عَنْ عَلِیِّ بْنِ إِبْرَاهِیمَ عَنْ هَارُونَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ مَسْعَدَهَ بْنِ صَدَقَهَ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ- علیه السلام -: إِنَّ النَّاسَ یَرْوُونَ أَنَّ عَلِیّاً- علیه السلام - قَالَ عَلَی مِنْبَرِ الْکُوفَهِ: أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّکُمْ سَتُدْعَوْنَ إِلَی سَبِّی فَسُبُّونِی ثُمَّ تُدْعَوْنَ إِلَی الْبَرَاءَهِ مِنِّی فَلَا تَبْرَءُوا مِنِّی فَقَالَ: مَا أَکْثَرَ مَا یَکْذِبُ النَّاسُ عَلَی عَلِیٍّ- علیه السلام - ثُمَّ قَالَ: إِنَّمَا قَالَ: إِنَّکُمْ سَتُدْعَوْنَ إِلَی سَبِّی فَسُبُّونِی ثُمَّ تُدْعَوْنَ إِلَی الْبَرَاءَهِ مِنِّی وَ إِنِّی لَعَلَی دِینِ مُحَمَّدٍ- صلی الله علیه و آله و سلم - وَ لَمْ یَقُلْ وَ لَا تَبْرَءُوا مِنِّی فَقَالَ لَهُ السَّائِلُ: أَ رَأَیْتَ إِنِ اخْتَارَ الْقَتْلَ دُونَ الْبَرَاءَهِ؟ فَقَالَ وَ اللَّهِ مَا ذَلِکَ عَلَیْهِ وَ مَا لَهُ إِلَّا مَا مَضَی عَلَیْهِ عَمَّارُ بْنُ یَاسِرٍ حَیْثُ أَکْرَهَهُ أَهْلُ مَکَّهَ وَ قَلْبُهُ مُطْمَئِنِّ بِالْإِیمَانِ فَأَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فِیهِ (إِلَّا مَنْ أُکْرِهَ وَ قَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالْإِیمانِ) فَقَالَ لَهُ النَّبِیُّ- صلی الله علیه و آله و سلم - عِنْدَهَا یَا عَمَّارُ إِنْ عَادُوا فَعُدْ فَقَدْ أَنْزَلَ اللَّهُ عُذْرَکَ وَ أَمَرَکَ أَنْ تَعُودَ إِنْ عَادُوا. وَ رَوَاهُ الْحِمْیَرِیُّ فِی قُرْبِ الْإِسْنَادِ عَنْ هَارُونَ بْنِ مُسْلِمٍ مِثْلَهُ.
کتابخانه بالقرآن کتابخانه بالقرآن
نرم افزار موبایل کتابخانه

دسترسی آسان به کلیه کتاب ها با قابلیت هایی نظیر کتابخانه شخصی و برنامه ریزی مطالعه کتاب

دانلود نرم افزار کتابخانه