بررسی گسترده ی فقهی کذب (موضوع، احکام و موارد استثناء) صفحه 235

سرکه، اکراه بر حرام نیست تا حرمت برداشته شود. پس با وجود راه تخلّص، نمی توانیم بگوییم مکره بر حرام بوده است.

کلام بعضی در فرق بین مقام اضطرار و اکراه در باب معاملات

بعضی در فرق بین مقام اضطرار و اکراه گفته اند: در باب معاملات، تنها قصد معنا در صحّت معامله کافی نیست بلکه طیب نفس و رضایت خاطر هم لازم است؛ زیرا آیه ی شریفه می فرماید: (لا تَأْکُلُوا أَمْوالَکُمْ بَیْنَکُمْ بِالْباطِلِ إِلاَّ أَنْ تَکُونَ تِجارَهً عَنْ تَراضٍ مِنْکُمْ)(1) و در روایت مبارکه می فرماید: «لَا یَحِلُّ مَالَُ امْرِئٍ مُسْلِمٍ إِلَّا بِطِیبَهِ نَفْسِه»(2). بنابراین کسی که از روی اکراه معامله کند، حتّی اگر معنا را هم اراده کند، از آن جایی که طیب نفس ندارد معامله صحیح نیست.