بررسی گسترده ی فقهی کذب (موضوع، احکام و موارد استثناء) صفحه 242

می توان برای نجات آن از دست ظالم مرتکب کذب شد، در حالی که چنین ضرری مسوّغ نوشیدن شراب، ارتکاب زنا، سبّ اولیاء الله و ... نیست، بلکه باید مسوّغ هر کدام را بنا بر معیارها و ادلّه ی خود سنجید.

بیان شیخ - قدس سره - در استحباب تحمّل ضرر مالی غیر مجحف و پرهیز از کذب

مرحوم شیخ - قدس سره - می فرماید:

«یستحب تحمّل الضرر المالی الذی لا یُجحِف»(1)؛

مستحب است انسان ضرر مالی که موجب اجحاف نمی شود را تحمّل کند و مرتکب کذب نشود، هرچند کذب جایز است.

مرحوم شیخ دلیلی بر این استحباب اقامه نمی کنند و می فرمایند:

و علیه یحمل قول أمیر المؤمنین - علیه السلام - فی نهج البلاغه: «عَلَامَهُ الْإِیمَانِ أَنْ تُؤْثِرَ الصِّدْقَ حَیْثُ یَضُرُّکَ عَلَی الْکَذِبِ حَیْثُ یَنْفَعُکَ»(2)؛