بررسی گسترده ی فقهی کذب (موضوع، احکام و موارد استثناء) صفحه 265

صفحه 265

بررسی کلام شیخ - قدس سره -

اگر دوران امر بین تقیه و توریه با قطع به قرینه، به گونه ای باشد که ظهور در معنای غیر ظاهر بدوی پیدا کند، کلام شیخ - قدس سره - درست است؛ یعنی برای ما که می دانیم وجوب اراده نشده، کلام ظهور در معنای استحبابی پیدا می کند و باید حمل بر استحباب کنیم. امّا اگر ظهوری در معنای غیر ظاهر بدوی (استحباب) نداشته باشد، نمی توانیم حمل بر استحباب کنیم.(1)

به عبارت دیگر اگر کلام به حسب ذات و قرائن حافّه که معلوم نزد ما می باشد، ظهور در یک معنایی داشت، به آن ظهور اخذ می کنیم و نمی توانیم حمل بر تقیه ی کذبی کنیم، امّا اگر ظهوری نداشت نمی توانیم بر آن معنا حمل کنیم و این یک قاعده ی کلّیه است.


1- اگر یقین داشته باشیم حضرت در مقام تقیه هستند و امر دائر بین تقیه ی کذبی یا توریه ای باشد، نمی توانیم حمل بر تقیه ی توریه ای کنیم؛ زیرا اصلا ً در این شرایط ظهوری در تقیه ی توریه ای پیدا نمی کند، ولی اگر می دانیم معنای ظاهر اراده نشده ولی نمی دانیم آیا حضرت در مقام تقیه بودند یا خیر، باید حمل بر معنای غیر ظاهر کنیم؛ چون در این صورت کلام ظهور در آن معنا پیدا می کند. بنابراین در این روایت که حضرت پاسخ دادند: «یعید الوضوء» اگر علم پیدا کنیم در مقام تقیه بودند نمی توانیم بگوییم وضوء مستحب است. امّا اگر نمی دانیم در مقام تقیه بودند یا خیر، می توانیم بگوییم مستحب است. (امیرخانی)
کتابخانه بالقرآن کتابخانه بالقرآن
نرم افزار موبایل کتابخانه

دسترسی آسان به کلیه کتاب ها با قابلیت هایی نظیر کتابخانه شخصی و برنامه ریزی مطالعه کتاب

دانلود نرم افزار کتابخانه