کتابخانه بالقرآن

بررسی گسترده ی فقهی کذب (موضوع، احکام و موارد استثناء) صفحه 64

صفحه 64

ملاک کبیره بودن معصیت

پنج نظریه در ملاک کبیره بودن در بحث غیبت مطرح کردیم(1) و گفتیم تعیین ملاک به حسب روایات واقعاً مشکل است و از علامه ی مجلسی - قدس سره - این مطلب را نقل کردیم که فرمودند: شاید در معیّن نکردن کبیره حکمتی نهفته باشد، نظیر شب قدر که مردم بیشتر عبادت کنند و خوف و رجاء نسبت به آن شب بیشتر باشد. کبیره هم شاید به این خاطر که مردم بیشتر از گناهان اجتناب کنند، مصلحت بوده که به طور واضح معیّن نشود.

1- قول اوّل: هر گناهی که در قرآن کریم به آن وعید آتش داده باشند، کبیره است. «کلّ ما أوعد الله علیه النار فهو کبیرهٌ». در این نظر عنایت روی وعید آتش است. قول دوم: کبیره عملی است که برای آن وعید عذاب در آخرت داده شده باشد. «کلّما أوعد الله علیه فی الاخره عقاباً» یا «أوعد الله علیه العذاب». در این قول، خصوص آتش حذف شده و عذاب، اعمّ از آتش و غیر آن است. قول سوم: هر گناهی که در قرآن کریم یا لسان نبی اکرم- صلی الله علیه و آله و سلم - یا ائمه ی طاهرین- علیهم السلام - وعید آتش یا عذاب به آن داده شده باشد، کبیره است. «ما أوعد الله فی القرآن أو فی لسان النبی- صلی الله علیه و آله و سلم - أو الوصی النار أو العذاب». قول چهارم: هر گناهی که خداوند برای آن در آخرت وعید عقاب داده باشد و در دنیا هم موجب حدّ باشد، کبیره است. «ما أوعد الله علیه فی الاخره عقاباً و أوجب علیه فی الدّنیا حدّاً». قول پنجم؛ تمامی گناهان کبیره هستند، اگر چه بعضی از گناهان بزرگ تر از بعضی دیگر است. «المعاصی کلُّها کبیره».